افعال مرکب (دو حالتی)

[عبدالزهراء]

سلام علیکم و عرض ادب خدمت همه دوستان عزیز و گرامی ..
دیدم تاپیکی به این اسم نیست (ما گشتیم ندیدیم !!)الذا به چنین کاری مجبور شدم ..
راستش سوالم در مورد افعال مرکبی است و تشخیصش است که چگونه افعال مرکبی ای که دو حالت دارند تشخیص دهیم مرکب هستند یا خیر مثلا بنده یک مثال می زنم از خود کتاب درسی :​

من به کارهای او ایمان آوردم . که نوشته است ایمان اوردم مرکب است ولی این جمله را می شود گسترش داد مثلا من به کار های او ایمان قلبی،بیشتر و..آوردم ولی با این حال در کتاب نوشته شده است این جمله مرکب است اگر توضیح بدهید که چگونه حالا این جا تشخیص بدهیم بعل مرکب است یا ساده؟(در کل اگر در مورد افعال دو حالتی هم توضیحی بدهید و راه تشخیصش از ساده و مرکب ممنون می شوم )
...............................
با تشکر

 

[sabdeyazdan]

پاسخ : افعال مرکب (دو حالتی)

سلام علیکم و عرض ادب خدمت همه دوستان عزیز و گرامی ..
دیدم تاپیکی به این اسم نیست (ما گشتیم ندیدیم !!)الذا به چنین کاری مجبور شدم ..
راستش سوالم در مورد افعال مرکبی است و تشخیصش است که چگونه افعال مرکبی ای که دو حالت دارند تشخیص دهیم مرکب هستند یا خیر مثلا بنده یک مثال می زنم از خود کتاب درسی :​

من به کارهای او ایمان آوردم . که نوشته است ایمان اوردم مرکب است ولی این جمله را می شود گسترش داد مثلا من به کار های او ایمان قلبی،بیشتر و..آوردم ولی با این حال در کتاب نوشته شده است این جمله مرکب است اگر توضیح بدهید که چگونه حالا این جا تشخیص بدهیم بعل مرکب است یا ساده؟(در کل اگر در مورد افعال دو حالتی هم توضیحی بدهید و راه تشخیصش از ساده و مرکب ممنون می شوم )
...............................
با تشکر

سلام بر شما
نکته ى بسيار مهمى که در مورد جز غير صرفى فعل مرکب وجود دارد و در کتاب به آن اشاره اى نشده آن است که: منظور از گسترش پذيرى،امکان اضافه شدن نشانه هاى جمع،ى نکره و تر و ترين به جز غير صرفى است و صفت مضاف اليه را شامل نمى شود، زيرا صفت و مضاف اليه را جز غير صرفى فعل مرکب هم مى تواند داشته باشد
به عبارت ديگر، شما براى بررسى گسترش پذيرى نمى توانيد از صفت و مضاف اليه استفاده کنيد، چون جز غير صرفى فعل مرکب هم مى تواند بدون هيچ اشکالى آنها را بپذيرد

 

[عبدالزهراء]

پاسخ : افعال مرکب (دو حالتی)

با تشکر از شما دوست عزیز خوب در این جمله ایمان مفعول هم می تواند باشد من به کارهای او ایمان(را)اوردم و بالاخره خودش یک نقش است که اثبات می کند این جمله ساده است ولی کتاب نوشته مرکب چون گسترش نمی پذیرد.
اگر در این مورد مرا قانع کنید که چرا این جا مرکب است ممنون می شوم
با تشکر

 

[sabdeyazdan]

پاسخ : افعال مرکب (دو حالتی)

با تشکر از شما دوست عزیز خوب در این جمله ایمان مفعول هم می تواند باشد من به کارهای او ایمان(را)اوردم و بالاخره خودش یک نقش است که اثبات می کند این جمله ساده است ولی کتاب نوشته مرکب چون گسترش نمی پذیرد.
اگر در این مورد مرا قانع کنید که چرا این جا مرکب است ممنون می شوم
با تشکر

متاسفانه مبحث فعل در کتاب هاى درسى به شدت گنگ گفته شده...با اين حال لطفا حرف هايى که خواهم گفت را روى ساير مثال هاى کتاب درسى هم بررسى کنيد تا بهتر متوجه شويد
دقت کنيد،اگر ما جز غير صرفى يک فعل مرکب را از آن جدا کنيم، هم نقش هاى مورد نياز آن فعل در جمله و هم معناى آن فعل تغيير ميکند.مثلا:
من به کار هاى او ايمان آوردم:
اگر ايمان آوردم را فعل بگيريد، اين فعل نياز مند متمم است و جمله ى سه جزئى متمم دار مى سازد
در حاى که اگر آوردم را فعل بگيريد،اين فعل تنها به مفعول نياز دارد و مهم تر از آن هم اينکه معناى فعل و معناى جمله کاملا تغيير کرده و در واقع شما ديگر همان جمله را بررسى نمى کنيد
در واقع علت آنکه در کتاب گفته شده بايد هر فعل را در همان جمله بررسى کرد نيز همين است و علاوه بر آن بايد معناى جمله را هم مد نظر داشت

 

[عبدالزهراء]

پاسخ : افعال مرکب (دو حالتی)

با تشکر از شما ..
یک جمله باز در کتاب هست که برای بنده گنگ است جمله : علی هر روز میزان پیشرفتش را به خانواده اطلاع می دهد خوب این نوشته است مرکب اما اطلاع را می شود گسترش پذیرفت اطلاع دقیق و...خوب طبق روش شما رفتیم دادن هم گذرا به مفعول است و هم به متمم و اطلاع دادن هم همین طور است خوب حالا این جا چگونه تشخیص دهیم که مرکب است یا خیر ؟
(چون برادر در جمله ای که کتاب نوشته است علی دوست دارد اومده که گسترش پذیری را توضیح بده اومده جمله را این گونه بسط داده: علی دوستان زیادی دارد زیر زیادی هم خط کشیده نوشته صفت که برادر من الان هنگ کردم که اون جمله اولی که گفتید این را یا نقض می کند یا بنده نفهمیدم که اگر گزینه دوم است لطفا توضیح دهید..)

 

[sabdeyazdan]

پاسخ : افعال مرکب (دو حالتی)

با تشکر از شما ..
یک جمله باز در کتاب هست که برای بنده گنگ است جمله : علی هر روز میزان پیشرفتش را به خانواده اطلاع می دهد خوب این نوشته است مرکب اما اطلاع را می شود گسترش پذیرفت اطلاع دقیق و...خوب طبق روش شما رفتیم دادن هم گذرا به مفعول است و هم به متمم و اطلاع دادن هم همین طور است خوب حالا این جا چگونه تشخیص دهیم که مرکب است یا خیر ؟
(چون برادر در جمله ای که کتاب نوشته است علی دوست دارد اومده که گسترش پذیری را توضیح بده اومده جمله را این گونه بسط داده: علی دوستان زیادی دارد زیر زیادی هم خط کشیده نوشته صفت که برادر من الان هنگ کردم که اون جمله اولی که گفتید این را یا نقض می کند یا بنده نفهمیدم که اگر گزینه دوم است لطفا توضیح دهید..)

اگر شما مى دهد را فعل جمله بگيريد آنوقت براى اطلاع چه نقشى را در نظر خواهيد گرفت؟!مسلما چون جايگاه تمامى نقش ها در اين جمله پر شده،ديگر اطلاع نقشى نخواهد داشت
همانطور که گفتم معناى جمله مهم است اما بهتر است از معناى جمله در زمانى استفاده کنيد که نقش پذيرى شما را به شک مى اندازدو از اين طريق تنها مطمئن شويد که فعل مورد بحث ساده است يا مرکب
در مورد جمله على دوستان زيادى دارد هم بايد بگويم که از همان گسترش پذيرى با نشانه هاى جمع و ياى نکره استفاده شده.در واقع جمله تبديل شده به"على دوستانى دارد" و پس از آن هم صفت زياد به دوستان افزوده شده.در حقيقت ما اينجا ساده بودن فعل را به وسيله ى ان و ى نکره بررسى کرده ايم و صفت زياد در اين مسير نقشى ندارد

 

[عبدالزهراء]

پاسخ : افعال مرکب (دو حالتی)

راه حل های بسیار کاربردی و مهمی ارائه دادید که از طریق معنا مقداری هنوز در جا می زنم مثلا جمله :او کتابش را مطالعه می کند خوب اینجا مطالعه می کند ظاهرا کتاب نوشته مرکب خوب از طریق معنی که اگر گسترش بدهیم معنی می دهد او کتابش را مطالعه |ای می کند خوب اینجا چگونه معنیش تغییر می کند ما که تغییری در ذهن خود احساس نمی کنیم اگر در این زمینه توضیح دهید ممنون می شوم