- ارسال ها
- 375
- لایک ها
- 693
- امتیاز
- 0
هدف
۱. تربیت متخصص و کارشناسان ورزیده برای خبرگزاریها، مطبوعات، رادیو، تلویزیون و فعالیت وابسته‌های مطبوعاتی و رسانه‌های الکترونیکی.
۲. تربیت نیروی متخصص به منظور اطلاع‌رسانی، هوشیارسازی و آگاهی‌بخشی و همچنین برقراری ارتباطات بین دولت و جامعه در سطح ملی و بین المللی.
معرفی اولیه خبرنگاری:
خبرنگار کسی است که با اتکا به ذوق و استعداد شخصی، پس از گذارنیدن دورهٔ آموزش تخصصی و همچنین با توجه به مسئولیت اجتماعی که این پیشه بر گردن او می‌گذارد، وظیفه بدست‌آوردن، آماده‌کردن، گردآوری و سامان‌دادن اخبار و انتقال آنها را با وسایل ارتباط جمعی (مطبوعات، رادیو، تلویزیون و خبرگزاری) به مخاطبان بر گردن دارد
برپایهٔ اعلامیه سازمان یونسکو، خبرنگاران باید کوشش کنند تا اخباری که در اختیار عموم می‌گذارند درست، دقیق و معتبر باشد و در درستی اخباری که به دست می‌آورند، پژوهش و اندیشه کنند. خبرنگاران نباید حقیقتی را عمداً تحریف یا خراب کنند و نیز هیچ گونه مطلبی را نباید از دید مردم پنهان نگهدارند.
در دنیای کنونی با وجود تکنولوژی های ارتباطی پیشرفته و متعدد در امر دستیابی سریع به اطلاعات و منابع مختلف، کسب اطلاعات موثق و قابل اطمینان در مورد وضعیت سیاسى، اجتماعى، اقتصادی، امنیتى و…. بشر بسیار دشوار و در عین حال بسیار ضرورى و حیاتى است. خبرنگاران از عناصر اساسی این مهم بشمار می روند. یک خبرنگار باید به واقعیت یک رویداد دست یابد و همواره گام به گام حوادث در حوزه کاری خود حرکت کند تا تحلیل های خود را به صورت کامل و رسا ارائه دهد. یک خبرنگار موفق همیشه در انعکاس رخدادها بی طرفانه عمل می کند؛ چون ذات خبرنگاری مبتنی بر بی طرفی است و اینجاست که خبرنگار با رعایت این نکته مهم خود را به قوانین ملزم دانسته و در این مسیر به اهداف خود نائل می شود. علاوه بر این یک خبرنگار باید همواره درکسب اعتماد و اعتمادسازی بین خبرنگار، منابع خبری و مردم خود تلاش کند. در جهان حاضر که جوامع در حال تحول و نوزایی هستند قدرت درک، تجزیه و تحلیل و پیش بینی حوادث از دیگر مسائل اساسی این حرفه بشمار می رود.
ا
وظایف:
1-گزارش و نوشتن داستان های خبری برای انتشار و پخش و توصیف پیش زمینه ها و علل وقوع آنها
2-ترتیب دادن مصاحبه با افرادی که راجع به واقعه ی خاصی اطلاعات دارند.
3-کپی گزارش ها را دوره کردن و اصلاح خطاها به لحاظ گرامر،نشانه گذاری ها و اصول راهنما.
4-مرور و ارزیابی نوشته هایی که در مورد جنبه های خبری می باشند به منظور جداسازی وقایع مهم و جزییات کم اهمیت تر.
5-چیدن خبرها بر اساس اهمیت،قالب و طولانی یا کوتاه بدنشان و سازماندهی آنها به صورت صحیح.
6-تحقیق و تحلیل پیش زمینه های اطلاعات موجود مرتبط به خبر به منظور بسط کامل و درست آن.
7-جمع آوری اطلاعات در مورد وقایعی مانند:مصاحبه ها،تجارب و … و حاضر شدن در محافل سیاسی،ورزشی،هنری،اجتماعی و سایر.
8-تحقیق در مورد وقایعی مانند بلایای طبیعی،جرم ها و جنایت ها و در کل خبرهایی که انسان دوست دارد بشنود!
9-تحقیق و ارایه ی گزارش در مورد وقایع خاصی مانند داروسازی،دانش به طور وسیع،تکنولوژی،سیاست،نگرانی های خارجی،ورزش ها،هنرها،نگرانی‌های مصرف کننده هاکسب و کار،مذهب،جرم و آموزش.
10-ارزیابی خبر به منظور بسط و گسترش آن.
11-بحث با ویرایش کننده های خبر در مورد مسایل موجود به منظور مشخص کردن سلسله مراتب خبرها و جایگاه هر کدام.
12-مطالعه و بررسی کتاب ها،اخبار و رکورد های عمومی شامل کتابخانه ها و … به منظور بازتاب حقایق مرتبط.
13-عکاسی یا فیلم برداری از وقایع توسط خود خبرنگار یا یک عکاس دیگر
14-توسعه ی ایده های نو برای ستون های موجود یا برای تفسیر خبرها با توجه به مسایل روز و تجارب شخصی
15-انتقال خبر از راه دور با تلفن های ماهواره ای،تلفن ها،فکس و مودم
16-نمایش تفسیرهای زنده از طریق رسانه های ضبط شده.
17-ضبط مصاحبه ها و روایات.
18-نوشتن مقاله هایی در مواردی مانند ادبیات،موسیقی و به طور کل هنر آن هم بر اساس علم،قضاوت و تجربه
ویژگی های بارز خبرنگاران
1-خبرنگار باید رسانه‌ای را که در آن کار می‌کند، بشناسد. از ظرفیت و کارایی آن آگاه باشد. ماهیت رسانه و توان خبررسانی آن باید برای او روشن باشد. اگر از خبرنگاری بپرسند خبری را که تهیه کرده‌ای برای چه رسانه‌ای است؟ (رادیو، تلویزیون، یا مطبوعات) باید پاسخ دقیق او منطبق باشد با شناختی که از هر کدام از رسانه‌ها دارد. هر چه شناخت خبرنگار از رسانه‌ای که در آن کار می‌کند بیشتر باشد، دقیق تر عمل خواهد کرد. نگاه بی اعتنا و بیان سرد و مصنوعی برخی از خبرنگاران و در نتیجه گزارش خنثی یا کم اثر آنها ناشی از ضعف شناخت از توان رسانه‌است. امروز خبرنگاران بزرگ «رسانه» را «قدرت» می‌دانند و با این دیدگاه وارد عرصه خبر و خبرنگاری می‌شوند. بنابراین خبرنگار باید رسانه را بشناسد، بعد برای آن کار کند.
2-خبرنگار باید تفاوت «خبر» و «رویداد» را بداند و از سیر تحول یک «رویداد» به «خبر» آگاه باشد. اگر از خبرنگاری بپرسند «خبر چیست؟» او باید از جایگاه یک صاحب نظر و یک کارشناس خبر اظهار نظر کند؛ نه اینکه کلمات حفظ شده‌ای را باز گوید با این گمان که خبر را تعریف کرده‌است. خبرنگاری که خبر را نمی‌شناسد، چگونه می‌تواند به صحت و جامعیت آن پی ببرد؟ شناخت خبر مستلزم شناخت اوضاع سیاسی جهان و جامعه‌است.
3-چهره و لحن گفتار برخی از خبرنگاران در جلوی دوربین نشان از بیگانه بودن آنها با عمق خبری است که در صحنه آن قرار دارند. خبرنگار باید بداند که مخاطب و بیننده خبر تا چه اندازه برای شنیدن و دیدن گزارش خبری او حساس و هوشیار است. هر چه شناخت خبرنگار از خبر بیشتر و از نیازها و حساسیت‌های مخاطب آگاه باشد، در تهیه و تولید و نگارش و بیان خبر دقیق تر عمل می‌کند.
4-خبرنگار باید خبرگزاریهای مختلف جهان بویژه غول‌های خبری جهان را بشناسد. این شناخت به نگاه و فکر او وسعت می‌بخشد. وقتی به راز موفقیت خبرگزاریهای جهان پی برد و دانست که همه چیز در گرو عملکرد درست خبرنگاران آنها بوده‌است، به جایگاه و حساسیت کار خود بیشتر پی می‌برد.
5-مهارت ارتباطی از دیگر ویژگیهای خبرنگار است. ارتباط با همه چیز و همه کس، تقریباً بدون محدودیت. خبرنگار باید بتواند خود را با صحنه تصادف، زلزله، سیل، آتش سوزی، جنگ، جشن‌های ملی و مذهبی، مراسم ویژه، راهپیمایی‌ها و نمونه‌های مرتبط وفق دهد و مرتبط سازد. همچنین بتواند با کودک خردسال، نوجوان، جوان، پیر، کارگر و کارمند، هنرمند، قهرمان، دانشمند، افراد مثبت و منفی ارتباط برقرار کند. او باید بتواند هم با دختر خردسالی که تازه به مدرسه وارد شده گفتگو کند و هم با پیرزن ۹۰ ساله‌ای که در خانه سالمندان دوران سخت زندگی خود را سپری می‌کند، هم کلام شود. خبرنگار این مهارت ارتباط کلامی و غیر کلامی را باید بیاموزد در غیر اینصورت مصاحبه‌های مضحکی به دست خواهد داد.
6-آشنایی با نگارش و تنظیم خبر، خبرنگار را در نوشتن متن خبر یا مخابره آن موفق می‌کند. امروزه خبرگزاریها و رسانه‌ها و بخش‌های ممتاز خبری به کلمات و واژه‌ها و عبارت‌های خبری بسیار توجه دارند. بار روانی برخی از کلمات تأثیر ویژه دارند. نگارش درست و بدون غلط و رعایت زبان معیار و ایجاز در جمله بندی مهارتی است که خبرنگار باید با آن آشنا باشد. همراهی و هماهنگی کلمات و تصاویر، نگارش خبر را دقیق تر می‌کند. رعایت سه کلمه برای هر ثانیه تصویر و انتخاب بهترین و مؤثرترین کلمه به تصاویر خبری جذابیت می‌بخشد. تنظیم خبر نیز اولویت بندی مفاهیم خبری براساس اهمیت هر مفهوم است که خبرنگار در این زمینه بخشی از کار را برعهده دارد.
7-بیان مناسب، داشتن سلامت اندام گفتاری و صدای مناسب و لحن خبری و غیرمصنوعی از دیگر ویژگیهای خبرنگار است. تنفس درست، جنس صدا و استفاده درست از صدا و انتخاب لحن مناسب برای بیان، از مهارت‌های خبرنگاران آموزش دیده‌است. برخی از خبرنگاران صدای خبری مستقلی دارند که مخاطبان به آن صدا و شیوه بیان علاقه مند هستند. خبرنگار برای دستیابی به بیان نافذ خبری باید جدی باشد و تلاش کند.
8-چیرگی بر احساسات: خبرنگاران موفق رسانه‌های بزرگ در گزارش‌های خبری تسلیم احساسات خود نمی‌شوند. همدردی و همدلی با مخاطب با احساساتی شدن متفاوت است. فراموش نشود که حضور خبرنگار در صحنه خبر برای عینیت بخشیدن به خبر است؛ نه تحریک احساسات. مردم نیازی به دیدن صحنه‌های احساس خبرنگار ندارند؛ آنچه آنها می‌خواهند دقت، صحت و جامعیت خبر در اسرع وقت است.
9-بداهه گویی، مهارت ممتازگفتاری است که خبرنگار بر اثر مطالعات و تمرین‌های بیانی به آن می‌رسد. گاهی لازم است خبرنگار از متن آماده‌ای که تهیه کرده‌است جدا شود و از خود چیزی بگوید. این لحظات غافلگیر کننده که کم نیستند، مهارت زبانی خبرنگار یا عجز او را آشکار می‌کنند. خبرنگار باید برای اینگونه صحنه‌ها آماده باشد.
آسیب های حرفه خبرنگاری برای خبرنگاران
به گفته ی دکتر مسعود پورصدری بیماری های ناشی از کار به علت اشتغال شخصی به یک کار معین و تحت تاثیر شرایط موجود در آن ایجاد می شود که این شرایط ممکن است برای فرد بیماری زا باشد.
برای پیشگیری از بیماری ها باید معاینات دوره ای انجام شود و به روش های پیشگیری اهمیت داده شود.
در ادامه کمی راجع به خبر صحبت می کنیم و نقش اخلاق خبرنگاری را روشن می نماییم:
اهمیت خبر
خبر، ماده اولیه ارتباطات اجتماعی را تشکیل میدهد. در گفتوگوهای عمومی نیز خبر، شامل آگاهی و اطلاعاتی است که افراد درباره زندگی مشترک خویش به دست می‌آورند. انسانها برای دستیابی به زندگی بهتر، انتخاب راه مناسبتر، فعالیت در صحنه اجتماع و پرداختن آگاهانهتر به مسئولیت‌های فردی و اجتماعی، همواره باید از حوادث و اتفاقهایی که در دنیای اطرافشان روی میدهد، باخبر باشند. در حقیقت، تهیه خبر یکی از اهداف اساسی وسایل ارتباطی به شمار میرود و رسانه‌های جمعی اساساً همراه با خبر متولد می‌شوند. نشر خبر و اطلاع‌رسانی در شکلگیری شخصیت اصلی یک رسانه ارتباطی، اهمیتی ویژه دارد. بنابراین، وسایل ارتباطی، انتشار اخبار را به عنوان نخستین هدف، در رأس فعالیتهای خود قرار دادهاند و میکوشند نیازهای خبری مخاطبان خود را تأمین کنند.
عناصر خبر
هر خبرنگار پیش از هر چیز باید به شناسایی دقیق خبر بپردازد و با استفاده از ایدههای خود یا استناد به گزارش‌های معتبر دیگران، جریان حقیقی آن را بیان و کیفیت و آثارش را به خوبی تشریح کند. با این شیوه، حقیقی بودن، نو بودن و جالب بودن خبر نیز که مهمترین ویژگیهای آن را تشکیل میدهد، رعایت خواهد شد.
هر خبر هر چند کوتاه و کوچک، با توجه به اطلاعات زیر تکمیل میشود:
ـ شخص یا اشخاصی که در واقعه، شرکت دارند یا واقعه به گونهای با آنها ارتباط مییابد.
ـ موضوع و نوع واقعه، یعنی آنچه واقعه را تشکیل میدهد.
ـ علت و انگیزهای که سبب ایجاد واقعه شده است.
ـ چگونگی وقوع که ترتیب و کیفیت واقعه را نشان میدهد.
ـ مکان وقوع و زمان آن.
این عناصر شش گانه خبر: کجا، که (چه کسی)، کی (چه وقت)، چه (چه چیزی)، چرا و چگونه (چهطور)، کلیشه و الگویی است که با طرح مناسب آنها در خبر، کمترین ابهامی برای مخاطب باقی نمیماند و نیازهای او از محتوای خبر به میزان قابل توجهی تأمین میشود.
مراحل خبرنویسی
نگارش و تنظیم اخبار، یکی از مهمترین مراحل کار رسانه‌های خبری است که به مهارت‌های ویژهای همچون تسلط بر موضوع خبر، آشنایی با متون خبر، تندنویسی، درستنویسی، سادهنویسی، رواننویسی، خلاصهنویسی، بهگزینی کلمات و عبارات، گزینش مناسب اطلاعات، تعیین حجم مناسب اطلاعات و نوشتن آمار و ارقام نیاز دارد. مرسومترین شیوه نگارش خبر، هِرم وارونه است که در آن، عبارت یا بند نخست، مهمترین بخش خبر را تشکیل میدهد. پس از آن نیز دیگر اطلاعات، به ترتیب تا کماهمیتترین بخش خبر میآید.
اخلاق خبرنگاری
برخی ویژگیهای اخلاقی خبرنگار عبارت است از:
1- احساس مسئولیت اجتماعی: این اصل، بیان کننده وظایف اجتماعی خبرنگاران است.
2-صداقت و واقعنمایی: خبرنگار باید هر چیز را آن طور که هست، بنگرد و بکوشد آن را همانطور که دیده است، بیان کند.
3-خبر برای همه: خبرنگار نباید مردم را از داشتن اطلاعات مفید موردنیازشان محروم کند یا این اطلاعات را تنها در اختیار گروه ویژهای از مردم قرار دهد.
4-رعایت عدالت و انصاف: موضعگیری خبرنگار یا بنگاه خبری درباره خبر باید بر اساس حق باشد.
5-سودمندی و فایدهرسانی: خبررسانی، ماهیتی آموزشی دارد و خبرنگار به حکم وظیفه اخلاقی و اجتماعی خود باید مروّج خوبیها باشد و به انتشار خبرهای سودمند بپردازد.
بی اعتمادی به خبر
گاه بر اثر رعایت نکردن عواملی، مردم نمیتوانند به خبر رسانه‌ها اعتماد کنند. برخی از این عوامل عبارت است از: صداقت نداشتن در فرآیند انتشار خبر، تناقضگویی، مبالغه و اغراق در فرآیند انتشار خبر، تحریف خبر، سانسور خبر، موثّق نبودن خبر، عینی و واقعی نبودن خبر، بیطرف نبودن در انتشار اخبار و جذابیت نداشتن در خبررسانی.
دانشگاه ها:
1)دانشکده خبر در سال 1376 رسماً به دلیل نیاز رسانه ها و عدم وجود رشته های تحصیلی خبرنگاری در مراکز آموزش عالی و وجود خلاء عمده در نظام رو به توسعه رسانه های کشور تاسیس شد. تا این نقیصه بزرگ در نظام آموزشی و حرفه ای را برطرف سازد و اساساً یکی از عمده ترین دلایل تصویب و راه اندازی این دانشکده از سوی دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ارائه سرفصل های کاملاً بدیع و نو در قالب آموزشهای علمی- کاربردی متناسب با نیاز روز فضای کاری رسانه ها در حوزه این حرفه بود. این دانشکده به عنوان تنها مرکز تخصصی در حوزه خبر ورسانه در خاورمیانه امکان صدور گواهی نامه معتبر شرکت در دوره را دارد که این گواهی نامه مورد تایید سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می باشد.
آموزش شمار کثیری از خبرنگاران، دبیران، سردبیران و عکاسان خبری رسانه ها که بدون آموزش های آکادمیک و صرفاً بر اساس تجربه، به این کار اشتغال داشتند و تربیت علمی اصحاب ورزیده و خبره رسانه ها و توجه به رشد و گسترش کار حرفه ای و تخصصی آنها در کشور یکی از اهداف عمده راه اندازی این محیط علمی- رسانه ای بوده است.
در طول این سالها دانشکده خبر با تکیه بر تجربه و آگاهیهای علمی مدرسان و خبرگان رسانه ها و استقبال عموم روزنامه نگاران و تلاش در مسیر به روز نمودن موضوعات درسی در سایه آموزشهای علمی- کاربردی توانست به عنوان یک نهاد آموزشی و حرفه ای جایگاه ویژه ای را نه تنها در بین رسانه ها بلکه در بین دانشگاهها و مراکز علمی کسب نماید.
طراحی و برنامه ریزی درسی در حوزه خبرنگاری ملی و بین المللی و تلاش در زمینه ارزیابی محتوایی سرفصلها و عناوین درسی متناسب با نیازهای رسانه ای جامعه، حفظ پویایی و تسلیم نشدن در برابر یکنواختی آموزشی از جمله ویژگیهای دانشکده است که از ابتدای تاسیس تاکنون سرلوحه فعالیتهای خود قرار داده است.
2)دانشگاه علامه طباطبایی:در دانشکده ی علوم اجتماعی می باشد.
3)دانشگاه علمی کاربردی خبر واحد شیراز: پس از دانشکده خبر واحد تهران، دومین مرکز دانشگاهی علمی – کاربردی در حوزه خبر محسوب می شود، امروز با داشتن 75 نفر دانشجو در رشته های خبرنگاری، روابط عمومی و عکاسی خبری به عنوان یکی از مراکز دانشگاهی در سطح کشور شناخته می شود.
برنامه آموزشی این دوره شامل ۱۳۶ واحد به این شرح است:
دروس عمومی ۲۱ واحد
دروس پایه ۴۰ واحد
دروس اختصاصی ۳۵ واحد
دروس تخصصی۳۰ واحد
دروس اختیاری ۱۰ واحد
دروس عمومی:
معارف اسلامی (۱) – ۲ واحد
معارف اسلامی(۲) – ۲ واحد
اخلاق و تربیت اسلامی – ۲ واحد
انقلاب اسلامی و ریشه های آن – ۲ واحد
تاریخ اسلام – ۲ واحد
متون اسلامی (آموزش زبان عربی) – ۲ واحد
زبان فارسی – ۳ واحد
زبان خارجی – ۳ واحد
تربیت بدنی (۱) – ۱ واحد
تربیت بدنی (۲) – ۱ واحد
جمعیت و تنظیم خانواده – ۱ واحد
دروس پایه:
مبانی جامعه شناسی – ۳ واحد
کاربرد رایانه در علوم ارتباطات – ۲ واحد
اصول علم اقتصاد – ۳ واحد
اقتصاد ایران – ۲ واحد
کلیات حقوق – ۲ واحد
مبانی تاریخ اجتماعی ایران – ۲ واحد
آمار مقدماتی – ۲ واحد
آمار در علوم اجتماعی – ۲ واحد
زبان تخصصی(۱) – متون ارتباطات اجتماعی – ۲ واحد
حقوق اساسی – ۲ واحد
اصول علم سیاست – ۲ واحد
روان شناسی اجتماعی – ۳ واحد
روش های تحقیق در علوم اجتماعی(عملی و نظری) – ۴ واحد
اصول روابط و سازمان های بین المللی – ۲ واحد
نظریه‌های جامعه شناسی – ۳ واحد
اصول سازمان و مدیریت – ۲ واحد
اندیشه های سیاسی در قرن بیستم – ۲ واحد
دروس اختصاصی:
مبانی ارتباطات جمعی – ۳ واحد
ارتباطات بین الملل – ۳ واحد
ارتباطات سیاسی – ۳ واحد
ارتباطات انسانی – ۳ واحد
تحلیل محتوای پیام‌های ارتباطی – ۲ واحد
ارتباطات تصویری – ۲ واحد
نظریه‌های ارتباطات اجتماعی – ۳ واحد
گرافیک و صفحه‌آرایی در مطبوعات – ۲ واحد
تکنولوژی‌های ارتباطی – ۲ واحد
مبانی جامعه اطلاعاتی – ۳ واحد
افکارعمومی و وسایل ارتباط جمعی – ۲ واحد
مبانی ارتباطات و توسعه – ۲ واحد
حقوق ارتباط جمعی – ۲ واحد
شیوه نگارش فارسی در مطبوعات – ۳ واحد
دروس تخصصی:
اصول روزنامه نگاری – ۳ واحد
روزنامه نگاری عملی(۱) مصابحه مطبوعاتی – ۳ واحد
روزنامه نگاری عملی(۲) گزارش مطبوعاتی – ۳ واحد
ویراستاری و مدیریت اخبار – ۳ واحد
روزنامه نگاری تخصصی – ۳ واحد
تاریخ مطبوعات – ۳ واحد
نقد و تفسیر و مقاله نویسی – ۲ واحد
روزنامه‌نگاری الکترونیکی – ۲ واحد
حق و مسئولیت‌های روزنامه نگاری – ۲ واحد
زبان تخصصی(۲) – متون روزنامه نگاری – ۲ واحد
عکاسی خبری – فتوژورنالیسم – ۲ واحد
کارآموزی – ۲ واحد
دروس اختیاری:
امور بازرگانی – ۲ واحد
رفتار سازمانی – ۲ واحد
آشنایی با حرفه‌های ارتباطی – ۲ واحد
سازمان‌های اداری در ایران – ۲ واحد
مبانی ارتباطات سازمانی – ۲ واحد
اصول بازاریابی – ۲ واحد
ارتباطات میان فرهنگی – ۲ واحد
تامین و رفاه اجتماعی – ۲ واحد
جامعه شناسی شهری – ۲ واحد
جامعه شناسی سیاسی – ۲ واحد
تغییرات اجتماعی – ۲ واحد
مبانی جمعیت شناسی – ۲ واحد
کلیات برنامه‌ریزی اجتماعی و اقتصادی – ۲ واحد
معنی شناسی در رسانه‌ها – ۲ واحد
روزنامه نگاری رادیویی و تلویزیونی – ۳ واحد
پایان نامه – ۳ واحد
دانشجویان رشته روزنامه‌نگاری می‌توانند از بین فهرست دروس فوق و دروس تخصصی رشته روابط عمومی و رشته مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات تا سقف ۱۰واحد انتخاب کنند.
۱. تربیت متخصص و کارشناسان ورزیده برای خبرگزاریها، مطبوعات، رادیو، تلویزیون و فعالیت وابسته‌های مطبوعاتی و رسانه‌های الکترونیکی.
۲. تربیت نیروی متخصص به منظور اطلاع‌رسانی، هوشیارسازی و آگاهی‌بخشی و همچنین برقراری ارتباطات بین دولت و جامعه در سطح ملی و بین المللی.
معرفی اولیه خبرنگاری:
خبرنگار کسی است که با اتکا به ذوق و استعداد شخصی، پس از گذارنیدن دورهٔ آموزش تخصصی و همچنین با توجه به مسئولیت اجتماعی که این پیشه بر گردن او می‌گذارد، وظیفه بدست‌آوردن، آماده‌کردن، گردآوری و سامان‌دادن اخبار و انتقال آنها را با وسایل ارتباط جمعی (مطبوعات، رادیو، تلویزیون و خبرگزاری) به مخاطبان بر گردن دارد
برپایهٔ اعلامیه سازمان یونسکو، خبرنگاران باید کوشش کنند تا اخباری که در اختیار عموم می‌گذارند درست، دقیق و معتبر باشد و در درستی اخباری که به دست می‌آورند، پژوهش و اندیشه کنند. خبرنگاران نباید حقیقتی را عمداً تحریف یا خراب کنند و نیز هیچ گونه مطلبی را نباید از دید مردم پنهان نگهدارند.
در دنیای کنونی با وجود تکنولوژی های ارتباطی پیشرفته و متعدد در امر دستیابی سریع به اطلاعات و منابع مختلف، کسب اطلاعات موثق و قابل اطمینان در مورد وضعیت سیاسى، اجتماعى، اقتصادی، امنیتى و…. بشر بسیار دشوار و در عین حال بسیار ضرورى و حیاتى است. خبرنگاران از عناصر اساسی این مهم بشمار می روند. یک خبرنگار باید به واقعیت یک رویداد دست یابد و همواره گام به گام حوادث در حوزه کاری خود حرکت کند تا تحلیل های خود را به صورت کامل و رسا ارائه دهد. یک خبرنگار موفق همیشه در انعکاس رخدادها بی طرفانه عمل می کند؛ چون ذات خبرنگاری مبتنی بر بی طرفی است و اینجاست که خبرنگار با رعایت این نکته مهم خود را به قوانین ملزم دانسته و در این مسیر به اهداف خود نائل می شود. علاوه بر این یک خبرنگار باید همواره درکسب اعتماد و اعتمادسازی بین خبرنگار، منابع خبری و مردم خود تلاش کند. در جهان حاضر که جوامع در حال تحول و نوزایی هستند قدرت درک، تجزیه و تحلیل و پیش بینی حوادث از دیگر مسائل اساسی این حرفه بشمار می رود.
ا
وظایف:
1-گزارش و نوشتن داستان های خبری برای انتشار و پخش و توصیف پیش زمینه ها و علل وقوع آنها
2-ترتیب دادن مصاحبه با افرادی که راجع به واقعه ی خاصی اطلاعات دارند.
3-کپی گزارش ها را دوره کردن و اصلاح خطاها به لحاظ گرامر،نشانه گذاری ها و اصول راهنما.
4-مرور و ارزیابی نوشته هایی که در مورد جنبه های خبری می باشند به منظور جداسازی وقایع مهم و جزییات کم اهمیت تر.
5-چیدن خبرها بر اساس اهمیت،قالب و طولانی یا کوتاه بدنشان و سازماندهی آنها به صورت صحیح.
6-تحقیق و تحلیل پیش زمینه های اطلاعات موجود مرتبط به خبر به منظور بسط کامل و درست آن.
7-جمع آوری اطلاعات در مورد وقایعی مانند:مصاحبه ها،تجارب و … و حاضر شدن در محافل سیاسی،ورزشی،هنری،اجتماعی و سایر.
8-تحقیق در مورد وقایعی مانند بلایای طبیعی،جرم ها و جنایت ها و در کل خبرهایی که انسان دوست دارد بشنود!
9-تحقیق و ارایه ی گزارش در مورد وقایع خاصی مانند داروسازی،دانش به طور وسیع،تکنولوژی،سیاست،نگرانی های خارجی،ورزش ها،هنرها،نگرانی‌های مصرف کننده هاکسب و کار،مذهب،جرم و آموزش.
10-ارزیابی خبر به منظور بسط و گسترش آن.
11-بحث با ویرایش کننده های خبر در مورد مسایل موجود به منظور مشخص کردن سلسله مراتب خبرها و جایگاه هر کدام.
12-مطالعه و بررسی کتاب ها،اخبار و رکورد های عمومی شامل کتابخانه ها و … به منظور بازتاب حقایق مرتبط.
13-عکاسی یا فیلم برداری از وقایع توسط خود خبرنگار یا یک عکاس دیگر
14-توسعه ی ایده های نو برای ستون های موجود یا برای تفسیر خبرها با توجه به مسایل روز و تجارب شخصی
15-انتقال خبر از راه دور با تلفن های ماهواره ای،تلفن ها،فکس و مودم
16-نمایش تفسیرهای زنده از طریق رسانه های ضبط شده.
17-ضبط مصاحبه ها و روایات.
18-نوشتن مقاله هایی در مواردی مانند ادبیات،موسیقی و به طور کل هنر آن هم بر اساس علم،قضاوت و تجربه
ویژگی های بارز خبرنگاران
1-خبرنگار باید رسانه‌ای را که در آن کار می‌کند، بشناسد. از ظرفیت و کارایی آن آگاه باشد. ماهیت رسانه و توان خبررسانی آن باید برای او روشن باشد. اگر از خبرنگاری بپرسند خبری را که تهیه کرده‌ای برای چه رسانه‌ای است؟ (رادیو، تلویزیون، یا مطبوعات) باید پاسخ دقیق او منطبق باشد با شناختی که از هر کدام از رسانه‌ها دارد. هر چه شناخت خبرنگار از رسانه‌ای که در آن کار می‌کند بیشتر باشد، دقیق تر عمل خواهد کرد. نگاه بی اعتنا و بیان سرد و مصنوعی برخی از خبرنگاران و در نتیجه گزارش خنثی یا کم اثر آنها ناشی از ضعف شناخت از توان رسانه‌است. امروز خبرنگاران بزرگ «رسانه» را «قدرت» می‌دانند و با این دیدگاه وارد عرصه خبر و خبرنگاری می‌شوند. بنابراین خبرنگار باید رسانه را بشناسد، بعد برای آن کار کند.
2-خبرنگار باید تفاوت «خبر» و «رویداد» را بداند و از سیر تحول یک «رویداد» به «خبر» آگاه باشد. اگر از خبرنگاری بپرسند «خبر چیست؟» او باید از جایگاه یک صاحب نظر و یک کارشناس خبر اظهار نظر کند؛ نه اینکه کلمات حفظ شده‌ای را باز گوید با این گمان که خبر را تعریف کرده‌است. خبرنگاری که خبر را نمی‌شناسد، چگونه می‌تواند به صحت و جامعیت آن پی ببرد؟ شناخت خبر مستلزم شناخت اوضاع سیاسی جهان و جامعه‌است.
3-چهره و لحن گفتار برخی از خبرنگاران در جلوی دوربین نشان از بیگانه بودن آنها با عمق خبری است که در صحنه آن قرار دارند. خبرنگار باید بداند که مخاطب و بیننده خبر تا چه اندازه برای شنیدن و دیدن گزارش خبری او حساس و هوشیار است. هر چه شناخت خبرنگار از خبر بیشتر و از نیازها و حساسیت‌های مخاطب آگاه باشد، در تهیه و تولید و نگارش و بیان خبر دقیق تر عمل می‌کند.
4-خبرنگار باید خبرگزاریهای مختلف جهان بویژه غول‌های خبری جهان را بشناسد. این شناخت به نگاه و فکر او وسعت می‌بخشد. وقتی به راز موفقیت خبرگزاریهای جهان پی برد و دانست که همه چیز در گرو عملکرد درست خبرنگاران آنها بوده‌است، به جایگاه و حساسیت کار خود بیشتر پی می‌برد.
5-مهارت ارتباطی از دیگر ویژگیهای خبرنگار است. ارتباط با همه چیز و همه کس، تقریباً بدون محدودیت. خبرنگار باید بتواند خود را با صحنه تصادف، زلزله، سیل، آتش سوزی، جنگ، جشن‌های ملی و مذهبی، مراسم ویژه، راهپیمایی‌ها و نمونه‌های مرتبط وفق دهد و مرتبط سازد. همچنین بتواند با کودک خردسال، نوجوان، جوان، پیر، کارگر و کارمند، هنرمند، قهرمان، دانشمند، افراد مثبت و منفی ارتباط برقرار کند. او باید بتواند هم با دختر خردسالی که تازه به مدرسه وارد شده گفتگو کند و هم با پیرزن ۹۰ ساله‌ای که در خانه سالمندان دوران سخت زندگی خود را سپری می‌کند، هم کلام شود. خبرنگار این مهارت ارتباط کلامی و غیر کلامی را باید بیاموزد در غیر اینصورت مصاحبه‌های مضحکی به دست خواهد داد.
6-آشنایی با نگارش و تنظیم خبر، خبرنگار را در نوشتن متن خبر یا مخابره آن موفق می‌کند. امروزه خبرگزاریها و رسانه‌ها و بخش‌های ممتاز خبری به کلمات و واژه‌ها و عبارت‌های خبری بسیار توجه دارند. بار روانی برخی از کلمات تأثیر ویژه دارند. نگارش درست و بدون غلط و رعایت زبان معیار و ایجاز در جمله بندی مهارتی است که خبرنگار باید با آن آشنا باشد. همراهی و هماهنگی کلمات و تصاویر، نگارش خبر را دقیق تر می‌کند. رعایت سه کلمه برای هر ثانیه تصویر و انتخاب بهترین و مؤثرترین کلمه به تصاویر خبری جذابیت می‌بخشد. تنظیم خبر نیز اولویت بندی مفاهیم خبری براساس اهمیت هر مفهوم است که خبرنگار در این زمینه بخشی از کار را برعهده دارد.
7-بیان مناسب، داشتن سلامت اندام گفتاری و صدای مناسب و لحن خبری و غیرمصنوعی از دیگر ویژگیهای خبرنگار است. تنفس درست، جنس صدا و استفاده درست از صدا و انتخاب لحن مناسب برای بیان، از مهارت‌های خبرنگاران آموزش دیده‌است. برخی از خبرنگاران صدای خبری مستقلی دارند که مخاطبان به آن صدا و شیوه بیان علاقه مند هستند. خبرنگار برای دستیابی به بیان نافذ خبری باید جدی باشد و تلاش کند.
8-چیرگی بر احساسات: خبرنگاران موفق رسانه‌های بزرگ در گزارش‌های خبری تسلیم احساسات خود نمی‌شوند. همدردی و همدلی با مخاطب با احساساتی شدن متفاوت است. فراموش نشود که حضور خبرنگار در صحنه خبر برای عینیت بخشیدن به خبر است؛ نه تحریک احساسات. مردم نیازی به دیدن صحنه‌های احساس خبرنگار ندارند؛ آنچه آنها می‌خواهند دقت، صحت و جامعیت خبر در اسرع وقت است.
9-بداهه گویی، مهارت ممتازگفتاری است که خبرنگار بر اثر مطالعات و تمرین‌های بیانی به آن می‌رسد. گاهی لازم است خبرنگار از متن آماده‌ای که تهیه کرده‌است جدا شود و از خود چیزی بگوید. این لحظات غافلگیر کننده که کم نیستند، مهارت زبانی خبرنگار یا عجز او را آشکار می‌کنند. خبرنگار باید برای اینگونه صحنه‌ها آماده باشد.
آسیب های حرفه خبرنگاری برای خبرنگاران
به گفته ی دکتر مسعود پورصدری بیماری های ناشی از کار به علت اشتغال شخصی به یک کار معین و تحت تاثیر شرایط موجود در آن ایجاد می شود که این شرایط ممکن است برای فرد بیماری زا باشد.
برای پیشگیری از بیماری ها باید معاینات دوره ای انجام شود و به روش های پیشگیری اهمیت داده شود.
در ادامه کمی راجع به خبر صحبت می کنیم و نقش اخلاق خبرنگاری را روشن می نماییم:
اهمیت خبر
خبر، ماده اولیه ارتباطات اجتماعی را تشکیل میدهد. در گفتوگوهای عمومی نیز خبر، شامل آگاهی و اطلاعاتی است که افراد درباره زندگی مشترک خویش به دست می‌آورند. انسانها برای دستیابی به زندگی بهتر، انتخاب راه مناسبتر، فعالیت در صحنه اجتماع و پرداختن آگاهانهتر به مسئولیت‌های فردی و اجتماعی، همواره باید از حوادث و اتفاقهایی که در دنیای اطرافشان روی میدهد، باخبر باشند. در حقیقت، تهیه خبر یکی از اهداف اساسی وسایل ارتباطی به شمار میرود و رسانه‌های جمعی اساساً همراه با خبر متولد می‌شوند. نشر خبر و اطلاع‌رسانی در شکلگیری شخصیت اصلی یک رسانه ارتباطی، اهمیتی ویژه دارد. بنابراین، وسایل ارتباطی، انتشار اخبار را به عنوان نخستین هدف، در رأس فعالیتهای خود قرار دادهاند و میکوشند نیازهای خبری مخاطبان خود را تأمین کنند.
عناصر خبر
هر خبرنگار پیش از هر چیز باید به شناسایی دقیق خبر بپردازد و با استفاده از ایدههای خود یا استناد به گزارش‌های معتبر دیگران، جریان حقیقی آن را بیان و کیفیت و آثارش را به خوبی تشریح کند. با این شیوه، حقیقی بودن، نو بودن و جالب بودن خبر نیز که مهمترین ویژگیهای آن را تشکیل میدهد، رعایت خواهد شد.
هر خبر هر چند کوتاه و کوچک، با توجه به اطلاعات زیر تکمیل میشود:
ـ شخص یا اشخاصی که در واقعه، شرکت دارند یا واقعه به گونهای با آنها ارتباط مییابد.
ـ موضوع و نوع واقعه، یعنی آنچه واقعه را تشکیل میدهد.
ـ علت و انگیزهای که سبب ایجاد واقعه شده است.
ـ چگونگی وقوع که ترتیب و کیفیت واقعه را نشان میدهد.
ـ مکان وقوع و زمان آن.
این عناصر شش گانه خبر: کجا، که (چه کسی)، کی (چه وقت)، چه (چه چیزی)، چرا و چگونه (چهطور)، کلیشه و الگویی است که با طرح مناسب آنها در خبر، کمترین ابهامی برای مخاطب باقی نمیماند و نیازهای او از محتوای خبر به میزان قابل توجهی تأمین میشود.
مراحل خبرنویسی
نگارش و تنظیم اخبار، یکی از مهمترین مراحل کار رسانه‌های خبری است که به مهارت‌های ویژهای همچون تسلط بر موضوع خبر، آشنایی با متون خبر، تندنویسی، درستنویسی، سادهنویسی، رواننویسی، خلاصهنویسی، بهگزینی کلمات و عبارات، گزینش مناسب اطلاعات، تعیین حجم مناسب اطلاعات و نوشتن آمار و ارقام نیاز دارد. مرسومترین شیوه نگارش خبر، هِرم وارونه است که در آن، عبارت یا بند نخست، مهمترین بخش خبر را تشکیل میدهد. پس از آن نیز دیگر اطلاعات، به ترتیب تا کماهمیتترین بخش خبر میآید.
اخلاق خبرنگاری
برخی ویژگیهای اخلاقی خبرنگار عبارت است از:
1- احساس مسئولیت اجتماعی: این اصل، بیان کننده وظایف اجتماعی خبرنگاران است.
2-صداقت و واقعنمایی: خبرنگار باید هر چیز را آن طور که هست، بنگرد و بکوشد آن را همانطور که دیده است، بیان کند.
3-خبر برای همه: خبرنگار نباید مردم را از داشتن اطلاعات مفید موردنیازشان محروم کند یا این اطلاعات را تنها در اختیار گروه ویژهای از مردم قرار دهد.
4-رعایت عدالت و انصاف: موضعگیری خبرنگار یا بنگاه خبری درباره خبر باید بر اساس حق باشد.
5-سودمندی و فایدهرسانی: خبررسانی، ماهیتی آموزشی دارد و خبرنگار به حکم وظیفه اخلاقی و اجتماعی خود باید مروّج خوبیها باشد و به انتشار خبرهای سودمند بپردازد.
بی اعتمادی به خبر
گاه بر اثر رعایت نکردن عواملی، مردم نمیتوانند به خبر رسانه‌ها اعتماد کنند. برخی از این عوامل عبارت است از: صداقت نداشتن در فرآیند انتشار خبر، تناقضگویی، مبالغه و اغراق در فرآیند انتشار خبر، تحریف خبر، سانسور خبر، موثّق نبودن خبر، عینی و واقعی نبودن خبر، بیطرف نبودن در انتشار اخبار و جذابیت نداشتن در خبررسانی.
دانشگاه ها:
1)دانشکده خبر در سال 1376 رسماً به دلیل نیاز رسانه ها و عدم وجود رشته های تحصیلی خبرنگاری در مراکز آموزش عالی و وجود خلاء عمده در نظام رو به توسعه رسانه های کشور تاسیس شد. تا این نقیصه بزرگ در نظام آموزشی و حرفه ای را برطرف سازد و اساساً یکی از عمده ترین دلایل تصویب و راه اندازی این دانشکده از سوی دفتر گسترش آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ارائه سرفصل های کاملاً بدیع و نو در قالب آموزشهای علمی- کاربردی متناسب با نیاز روز فضای کاری رسانه ها در حوزه این حرفه بود. این دانشکده به عنوان تنها مرکز تخصصی در حوزه خبر ورسانه در خاورمیانه امکان صدور گواهی نامه معتبر شرکت در دوره را دارد که این گواهی نامه مورد تایید سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می باشد.
آموزش شمار کثیری از خبرنگاران، دبیران، سردبیران و عکاسان خبری رسانه ها که بدون آموزش های آکادمیک و صرفاً بر اساس تجربه، به این کار اشتغال داشتند و تربیت علمی اصحاب ورزیده و خبره رسانه ها و توجه به رشد و گسترش کار حرفه ای و تخصصی آنها در کشور یکی از اهداف عمده راه اندازی این محیط علمی- رسانه ای بوده است.
در طول این سالها دانشکده خبر با تکیه بر تجربه و آگاهیهای علمی مدرسان و خبرگان رسانه ها و استقبال عموم روزنامه نگاران و تلاش در مسیر به روز نمودن موضوعات درسی در سایه آموزشهای علمی- کاربردی توانست به عنوان یک نهاد آموزشی و حرفه ای جایگاه ویژه ای را نه تنها در بین رسانه ها بلکه در بین دانشگاهها و مراکز علمی کسب نماید.
طراحی و برنامه ریزی درسی در حوزه خبرنگاری ملی و بین المللی و تلاش در زمینه ارزیابی محتوایی سرفصلها و عناوین درسی متناسب با نیازهای رسانه ای جامعه، حفظ پویایی و تسلیم نشدن در برابر یکنواختی آموزشی از جمله ویژگیهای دانشکده است که از ابتدای تاسیس تاکنون سرلوحه فعالیتهای خود قرار داده است.
2)دانشگاه علامه طباطبایی:در دانشکده ی علوم اجتماعی می باشد.
3)دانشگاه علمی کاربردی خبر واحد شیراز: پس از دانشکده خبر واحد تهران، دومین مرکز دانشگاهی علمی – کاربردی در حوزه خبر محسوب می شود، امروز با داشتن 75 نفر دانشجو در رشته های خبرنگاری، روابط عمومی و عکاسی خبری به عنوان یکی از مراکز دانشگاهی در سطح کشور شناخته می شود.
برنامه آموزشی این دوره شامل ۱۳۶ واحد به این شرح است:
دروس عمومی ۲۱ واحد
دروس پایه ۴۰ واحد
دروس اختصاصی ۳۵ واحد
دروس تخصصی۳۰ واحد
دروس اختیاری ۱۰ واحد
دروس عمومی:
معارف اسلامی (۱) – ۲ واحد
معارف اسلامی(۲) – ۲ واحد
اخلاق و تربیت اسلامی – ۲ واحد
انقلاب اسلامی و ریشه های آن – ۲ واحد
تاریخ اسلام – ۲ واحد
متون اسلامی (آموزش زبان عربی) – ۲ واحد
زبان فارسی – ۳ واحد
زبان خارجی – ۳ واحد
تربیت بدنی (۱) – ۱ واحد
تربیت بدنی (۲) – ۱ واحد
جمعیت و تنظیم خانواده – ۱ واحد
دروس پایه:
مبانی جامعه شناسی – ۳ واحد
کاربرد رایانه در علوم ارتباطات – ۲ واحد
اصول علم اقتصاد – ۳ واحد
اقتصاد ایران – ۲ واحد
کلیات حقوق – ۲ واحد
مبانی تاریخ اجتماعی ایران – ۲ واحد
آمار مقدماتی – ۲ واحد
آمار در علوم اجتماعی – ۲ واحد
زبان تخصصی(۱) – متون ارتباطات اجتماعی – ۲ واحد
حقوق اساسی – ۲ واحد
اصول علم سیاست – ۲ واحد
روان شناسی اجتماعی – ۳ واحد
روش های تحقیق در علوم اجتماعی(عملی و نظری) – ۴ واحد
اصول روابط و سازمان های بین المللی – ۲ واحد
نظریه‌های جامعه شناسی – ۳ واحد
اصول سازمان و مدیریت – ۲ واحد
اندیشه های سیاسی در قرن بیستم – ۲ واحد
دروس اختصاصی:
مبانی ارتباطات جمعی – ۳ واحد
ارتباطات بین الملل – ۳ واحد
ارتباطات سیاسی – ۳ واحد
ارتباطات انسانی – ۳ واحد
تحلیل محتوای پیام‌های ارتباطی – ۲ واحد
ارتباطات تصویری – ۲ واحد
نظریه‌های ارتباطات اجتماعی – ۳ واحد
گرافیک و صفحه‌آرایی در مطبوعات – ۲ واحد
تکنولوژی‌های ارتباطی – ۲ واحد
مبانی جامعه اطلاعاتی – ۳ واحد
افکارعمومی و وسایل ارتباط جمعی – ۲ واحد
مبانی ارتباطات و توسعه – ۲ واحد
حقوق ارتباط جمعی – ۲ واحد
شیوه نگارش فارسی در مطبوعات – ۳ واحد
دروس تخصصی:
اصول روزنامه نگاری – ۳ واحد
روزنامه نگاری عملی(۱) مصابحه مطبوعاتی – ۳ واحد
روزنامه نگاری عملی(۲) گزارش مطبوعاتی – ۳ واحد
ویراستاری و مدیریت اخبار – ۳ واحد
روزنامه نگاری تخصصی – ۳ واحد
تاریخ مطبوعات – ۳ واحد
نقد و تفسیر و مقاله نویسی – ۲ واحد
روزنامه‌نگاری الکترونیکی – ۲ واحد
حق و مسئولیت‌های روزنامه نگاری – ۲ واحد
زبان تخصصی(۲) – متون روزنامه نگاری – ۲ واحد
عکاسی خبری – فتوژورنالیسم – ۲ واحد
کارآموزی – ۲ واحد
دروس اختیاری:
امور بازرگانی – ۲ واحد
رفتار سازمانی – ۲ واحد
آشنایی با حرفه‌های ارتباطی – ۲ واحد
سازمان‌های اداری در ایران – ۲ واحد
مبانی ارتباطات سازمانی – ۲ واحد
اصول بازاریابی – ۲ واحد
ارتباطات میان فرهنگی – ۲ واحد
تامین و رفاه اجتماعی – ۲ واحد
جامعه شناسی شهری – ۲ واحد
جامعه شناسی سیاسی – ۲ واحد
تغییرات اجتماعی – ۲ واحد
مبانی جمعیت شناسی – ۲ واحد
کلیات برنامه‌ریزی اجتماعی و اقتصادی – ۲ واحد
معنی شناسی در رسانه‌ها – ۲ واحد
روزنامه نگاری رادیویی و تلویزیونی – ۳ واحد
پایان نامه – ۳ واحد
دانشجویان رشته روزنامه‌نگاری می‌توانند از بین فهرست دروس فوق و دروس تخصصی رشته روابط عمومی و رشته مطالعات ارتباطی و فناوری اطلاعات تا سقف ۱۰واحد انتخاب کنند.
آخرین ویرایش توسط مدیر