زوایای پیوندی در NF3,PF3,AsF3,SbF3 را وقتی مقایسه میکنیم زاویه پیوندی در SbF3 از همه کوچکتراست که علت ان اختلاف الکترونگاتیوی بیشتربین آنتیموان وفلویور است.اما چرا هرچه اختلاف الکترونگاتیوی بین دو اتم کمترباشدزاویه پیوندی بزرگترمیشود.؟
زوایای پیوندی در NF3,PF3,AsF3,SbF3 را وقتی مقایسه میکنیم زاویه پیوندی در SbF3 از همه کوچکتراست که علت ان اختلاف الکترونگاتیوی بیشتربین آنتیموان وفلویور است.اما چرا هرچه اختلاف الکترونگاتیوی بین دو اتم کمترباشدزاویه پیوندی بزرگترمیشود.؟
من با یه بیان دیگه توضیح میدم . چون آنتیموان شعاعش از بقیه بزرگتره ، جاذبش بر روی الکترون های ظرفیتش نسبت به بقیه کمتره. یعنی وقتی پیوند تشکیل میده ، الکترون های ناپیوندیش خیلی جاذبه ی هسته رو احساس نمی کنن و خیلی آزاد و رها و ول هستن . با توجه به ول بودن اینا و دافعه ی بین جفت ناپیوندی و الکترون های پیوندی و الکترون های ناپیوندی فلوئور ، زاویه ی پیوندی کم می شود تا ناپایداری ناشی از این دافعه کم شود .
اگه نتونستم خوب توضیح بدم : توجه داشته باش که همه ی عوامل تقریبا یکسانن و فقط میزان آزادی الکترون های ناپیوندی لایه ی ظرفیت اتم مرکزی متغیره .
دکتر عابدینی توی کتاب ساختار اتمها و مولکولها یه مطلبی رو آوردن که مفهومش اینه:
هرچقدر عنصر سنگینتر میشه و شعاع اتمیش بزرگتر میشه، نیازی به مطرح کردن اوربیتالهای هیبریدی نداریم! مثلا با توجه به نظریه VSEPR پیش بینی میکنیم که زاویه پیوندی مولکول H2S هم مثل مولکول H2O یه مقدار کمتر از زاویه ی ایده آل (109.5 درجه) هستش. ولی داده های تجربی این استدلال رو تأیید نمیکنه و زاویه پیوندی مشاهده شده 92 درجس. پس میشه گفت اوربیتالی که اتم گوگرد واسه تشکیل پیوند ازش استفاده میکنه خصلت P قابل توجهی داره...
توی حل این سوال هم میشه از همچین استدلالی استفاده کرد...
.......................................................................................................................
البته میشه با ایده اوربیتال هیبریدی هم حلش کرد! به این صورت که بگیم هر چقدر اختلاف الکترونگاتیوی بین اتم مرکزی و اتم متصل به اون بیشتر میشه، تراکم ابر الکترونی از اتم مرکزی دور میشه پس دافعه ی بین جف الکترونهای پیوندی هر پیوند، کمتر میشه و زاویه پیوندی کمتر!
.......................................................................................................................
یه قانونی هم هست به اسم قانون بنت که میگه هر چقدر این اختلاف الکترونگاتیوی بیشتر میشه، خصلت p اوربیتال هیبریدی اتم مرکزی افزایش پیدا میکنه! که منطقی هم به نظر میاد! چون اینطوری اتم الکترونگاتیوتر بهتر تغذیه میشه!
همه جواب ها را داشتم بررسی می کردم ، و با خودم می گفتم که خصلت اوربیتال p در اوربیتال های هیبریدی گفته نشده تا ، که جواب امیر خان را دیدم . فکر کنم از بین تمام عوامل ، این عامل مهم تره . هر چه شعاع اتمی بزرگتر شود ، خصلت اوربیتال p در اوربیتال های هیبریدی کاهش می یابد . با تشکر از دوشتان