"واكسن كزاز"

[Ardavan]

این سوال به نظر ساده که در یکی از فعالیت های کتاب سال سوم دبیرستان مطرح شده، به نظرم فراتر از مطالب کتاب درسی هست.
چرا واکسن کزاز هر ده سال یک بار، باید تکرار شود؟!

ظاهرا سلول های خاطره نباید عمر ده ساله داشته باشند (!!!) و غالبا تزریق واکسن یک بیماری باید ایمنی در تمام طول عمر بدهد. چرا کزاز از این قاعده مستثنی است؟( عمر پادتن های فعال بعد از تزریق واکسن هم بسیار کمتر از ده سال هست. )

 

[E.coli]

پاسخ : "واكسن كزاز"

این سوال به نظر ساده که در یکی از فعالیت های کتاب سال سوم دبیرستان مطرح شده، به نظرم فراتر از مطالب کتاب درسی هست.
چرا واکسن کزاز هر ده سال یک بار، باید تکرار شود؟!

ظاهرا سلول های خاطره نباید عمر ده ساله داشته باشند (!!!) و غالبا تزریق واکسن یک بیماری باید ایمنی در تمام طول عمر بدهد. چرا کزاز از این قاعده مستثنی است؟( عمر پادتن های فعال بعد از تزریق واکسن هم بسیار کمتر از ده سال هست. )

واکسنی که واسه یه بیماری مثله کزاز تزریق میشه ،مگه میتونه دلیل دیگه به غیر از افزایش سطح پادتن و این جور چیزا داشته باشن ؟
تو واکسن چیزه دیگه ام پیدا نمیشه اخه
یعنی شما میگی یه دلیل دیگه ای داره که اینو هر 10 سال یه بار تزریق میکنم ؟
یا چرا هر 10 سال ؟
یا چرا کزاز ؟
ببخشد که جواب سوال با سوال داده میشه .

 

[Ardavan]

پاسخ : "واكسن كزاز"

واکسنی که واسه یه بیماری مثله کزاز تزریق میشه ،مگه میتونه دلیل دیگه به غیر از افزایش سطح پادتن و این جور چیزا داشته باشن ؟
تو واکسن چیزه دیگه ام پیدا نمیشه اخه
یعنی شما میگی یه دلیل دیگه ای داره که اینو هر 10 سال یه بار تزریق میکنم ؟
یا چرا هر 10 سال ؟
یا چرا کزاز ؟
ببخشد که جواب سوال با سوال داده میشه .

واکسن بعضی از بیماری ها مثلا اوریون، فلج اطفال یک بار در طول عمر زده میشه، بعضی مثل سرخک تعداد محدودی زده میشه و بعضی مثل کزاز باید مرتبا تکرار شود. حالا علت چیه؟
بیشتر سر بحثم، روی تکرار شدن عمل واکسن هست. چرا باید تکرار بشه!!؟؟ چرا برای بیماری های مختلف متفاوته!؟
هدف اصلی واکسن ایجاد ایمنی دایمی با تولید سلول های خاطرست در اکثر موارد نه افزایش سطح پادتن های فعال موجود در خون.

 

[E.coli]

پاسخ : "واكسن كزاز"

واکسن بعضی از بیماری ها مثلا اوریون، فلج اطفال یک بار در طول عمر زده میشه، بعضی مثل سرخک تعداد محدودی زده میشه و بعضی مثل کزاز باید مرتبا تکرار شود. حالا علت چیه؟
بیشتر سر بحثم، روی تکرار شدن عمل واکسن هست. چرا باید تکرار بشه!!؟؟ چرا برای بیماری های مختلف متفاوته!؟
هدف اصلی واکسن ایجاد ایمنی دایمی با تولید سلول های خاطرست در اکثر موارد نه افزایش سطح پادتن های فعال موجود در خون.

سوال اینه ؟!
چرا سلول های خاطره واسه بیماری کزاز زود از بین میرن ولی برا بقیه بیماری ها نه ؟
خب شاید بدن علیه شون یه کارایی انجام میده و نابودشون میکنه .
یعنی شاید یه ضرر جانبی واسه بدن دارن ،ولی چون برا ما واکسنش مهمه ،ترزیق میشه .
شایدم به خاطر ساختارشونه .
نظر خودت ؟

 

[Ardavan]

پاسخ : "واكسن كزاز"

سوال اینه ؟!چرا سلول های خاطره واسه بیماری کزاز زود از بین میرن ولی برا بقیه بیماری ها نه ؟خب شاید بدن علیه شون یه کارایی انجام میده و نابودشون میکنه .یعنی شاید یه ضرر جانبی واسه بدن دارن ،ولی چون برا ما واکسنش مهمه ،ترزیق میشه .شایدم به خاطر ساختارشونه .نظر خودت ؟

تقریبا نه سلول های خاطره چرا باید از بین برن!؟ چه دلیلی برای از بین رفتنشون هست؟ ساختار؟! قاعدتا ساختارشون باید طوری باشه که در تمام طول عمر زنده باشن جواب؟ سوال هم طرح کنم هم جواب بدم؟ :4: فکر کنین به نتیجه نرسیدین راهنمایی میکنم :4:

 

[AnuBiS]

پاسخ : "واكسن كزاز"

یه راهنمایی بهتون می کنم. قسمت گره های لنفاوی و سلول های ای پی سی رو برید بخونید احتمالا به جوابتون برسید.

برای اونایی هم که حال خوندن ندارن در همین حد بگم که اصلا عمر پادتن اون قدر نیست. پس چه جور تیتر آنتی بادی همیشه هست تو خون؟ یه سلول هایی هستن تو گره های لنفاوی که آنتی ژن رو توی خودشون نگه می دارن و به صورت دائمی عرضه می کنن تا براش متناوبا پادتن ساخته بشه. الان دقیق یادم نیست اسم سلول ها چی بود حقیقتا (دو ترم پیش ایمونو پاس کردم) ولی فکر کنم یا فولیکولار بودن یا ستاره ای. یه همچین چیزی.
کزاز رو حالا دقیق نمی دونم. ولی احتمال می دم این سلول هایی که آنتی ژن کزاز رو دارن رو خودشون ممکنه تحریک سیستم ایمنی شون کم بشه یا به دلیل شباهت آنتی ژنی و کراس متچ با سلول های خودی یه وقت آنرژی بشن لنفوسیت ها. دقیقش رو پیدا کردید برای بقیه هم بگید :3:

 

[E.coli]

پاسخ : "واكسن كزاز"

یه راهنمایی بهتون می کنم. قسمت گره های لنفاوی و سلول های ای پی سی رو برید بخونید احتمالا به جوابتون برسید.

برای اونایی هم که حال خوندن ندارن در همین حد بگم که اصلا عمر پادتن اون قدر نیست. پس چه جور تیتر آنتی بادی همیشه هست تو خون؟ یه سلول هایی هستن تو گره های لنفاوی که آنتی ژن رو توی خودشون نگه می دارن و به صورت دائمی عرضه می کنن تا براش متناوبا پادتن ساخته بشه. الان دقیق یادم نیست اسم سلول ها چی بود حقیقتا (دو ترم پیش ایمونو پاس کردم) ولی فکر کنم یا فولیکولار بودن یا ستاره ای. یه همچین چیزی.
کزاز رو حالا دقیق نمی دونم. ولی احتمال می دم این سلول هایی که آنتی ژن کزاز رو دارن رو خودشون ممکنه تحریک سیستم ایمنی شون کم بشه یا به دلیل شباهت آنتی ژنی و کراس متچ با سلول های خودی یه وقت آنرژی بشن لنفوسیت ها. دقیقش رو پیدا کردید برای بقیه هم بگید :3:

میشه یکم اروم تر و دقیق تر توضیح بدین منظورتونو ؟

 

[AnuBiS]

پاسخ : "واكسن كزاز"

ببینید اخه این مبحث تو المپیاد والا من تا حالا اصن ندیدم بیاد. برا همین بازش بکنم زیاد به کارتون نمیاد...

ولی حالا یه توضیح کوچولو... ببینید لنفوسیت های تی خودشون به تنهایی قادر به شنایایی انتی ژن نیستن. لنفوسیت های بی هم باید توسط تی تحریک بشن تا بشناسن مستقیم. یعنی اونجوری که تو دبیرستان می گم مکانیسم همورال و سلولی کاملا جدا نیست.
حالا چه سلول هایی هستن که می تونن انتی ژن رو بشناسونن به تی؟ اصطلاحا بهشون می گیم APC یا Antigen presenting cell
که از این ای پی سی ها میشه به ماکروفاژ یا دندرتیک سل ها یا خود لنفوسیت بی بعد فعال شدن نام برد.
حالا اون قضیه گره های لنفاوی که بالا گفتم. انتی ژن توی محیط هست از طریق لنف میاد در گره های لنفاوی اونجا توسط ماکروفاژ مثلا خدرده میشه و پرزنت میشه تا بر علیه اش واکنش نشون بده. مکانیسم دقیقش گفتم خوب یادم نیست ولی تهش اینه که سلول هایی هستن اگه اشتباه نکنم همون خاطره های بی که آنتی ژن رو شناختن و اگه مواجه بشن با انتی ژن خیلی سریعتر فعال میشن. این یکی. یکی هم دندرتیک سل ها هستن که انتی ژن رو متناوبا پرزنت می کنن به میزان کم که همیشه یه مقدار انتی بادی بر علیه اش باشه تو بدن. ایت نیکه اخر رو علاقه مندان برن دقیقتر بخونن ممکنه یه کم جا به جا گفته باشم از حافظه می گم

 

[E.coli]

پاسخ : "واكسن كزاز"

ببینید اخه این مبحث تو المپیاد والا من تا حالا اصن ندیدم بیاد. برا همین بازش بکنم زیاد به کارتون نمیاد...

ولی حالا یه توضیح کوچولو... ببینید لنفوسیت های تی خودشون به تنهایی قادر به شنایایی انتی ژن نیستن. لنفوسیت های بی هم باید توسط تی تحریک بشن تا بشناسن مستقیم. یعنی اونجوری که تو دبیرستان می گم مکانیسم همورال و سلولی کاملا جدا نیست.
حالا چه سلول هایی هستن که می تونن انتی ژن رو بشناسونن به تی؟ اصطلاحا بهشون می گیم APC یا Antigen presenting cell
که از این ای پی سی ها میشه به ماکروفاژ یا دندرتیک سل ها یا خود لنفوسیت بی بعد فعال شدن نام برد.
حالا اون قضیه گره های لنفاوی که بالا گفتم. انتی ژن توی محیط هست از طریق لنف میاد در گره های لنفاوی اونجا توسط ماکروفاژ مثلا خدرده میشه و پرزنت میشه تا بر علیه اش واکنش نشون بده. مکانیسم دقیقش گفتم خوب یادم نیست ولی تهش اینه که سلول هایی هستن اگه اشتباه نکنم همون خاطره های بی که آنتی ژن رو شناختن و اگه مواجه بشن با انتی ژن خیلی سریعتر فعال میشن. این یکی. یکی هم دندرتیک سل ها هستن که انتی ژن رو متناوبا پرزنت می کنن به میزان کم که همیشه یه مقدار انتی بادی بر علیه اش باشه تو بدن. ایت نیکه اخر رو علاقه مندان برن دقیقتر بخونن ممکنه یه کم جا به جا گفته باشم از حافظه می گم

بله ،همه این ها درسته و مشخص.
ولی اخه چه ربطی به سوال ما دارن ؟ [MENTION=14956]Ardavan[/MENTION]

 

[AnuBiS]

پاسخ : "واكسن كزاز"

خوب ممکنه برای یه باکتری به دلیل شاخصه آنتی ژنی خاصش (ممکنه خود باکتری و مثلا دیواره سلولیش باشه و یا ممکنه اگزوتوکسینش باشه) مقاومت بهش فرق بکنه....یکی دائمی باشه یکی به یادآور نیاز داشته باشه. من اون بالا بهتون گفتم که دارم یه اشاره ای می کنم بهتون که ایده بگیرید که بهتر خودتون برید دنبال جواب.

 

[Ardavan]

پاسخ : "واكسن كزاز"

خوب ممکنه برای یه باکتری به دلیل شاخصه آنتی ژنی خاصش (ممکنه خود باکتری و مثلا دیواره سلولیش باشه و یا ممکنه اگزوتوکسینش باشه) مقاومت بهش فرق بکنه....یکی دائمی باشه یکی به یادآور نیاز داشته باشه. من اون بالا بهتون گفتم که دارم یه اشاره ای می کنم بهتون که ایده بگیرید که بهتر خودتون برید دنبال جواب.

اگر جواب مربوط به شاخصه انتی ژنی میبود، یه بیماری مثل سرخک یا فلج اطفال یا اوریون که عامل ویروسی داشتند باید بیشتر نیاز به واکسن یادآور داشتند نه کزاز که عامل باکتریایی داره.

 

[negar Abi]

پاسخ : "واكسن كزاز"

---- دو نوشته به هم متصل شده است ----

اگر جواب مربوط به شاخصه انتی ژنی میبود، یه بیماری مثل سرخک یا فلج اطفال یا اوریون که عامل ویروسی داشتند باید بیشتر نیاز به واکسن یادآور داشتند نه کزاز که عامل باکتریایی داره.

دلیل اینکه واکسن کزاز و تعداد محدود دیگه ای از بیماری های دیگه رو باید چند بار زد به خاطر نحوه ی انتقال این میکروب هاست. چون پادتن ها و سلول های خاطره یک عمر محدودی دارند باید هر چند وقت یک بار ساخته بشن تا همیشه تو بدن باشن... اکثر میکروبهایی که واکسنشون رو میزنیم راه های انتقالشون تنفسی و راه هایه خیلی آسونی است در نتیجه یک فرد در طول عمرش به احتمال زیاد بعد از واکسن زدن چندین بار به اون بیماری مبتلا میشه اما به علت پادتن های حاصل از واکسن تو بدنش به اون بیماری مبتلا نمیشه اما دوباره پادتن های جدید و سلول های خاطره جدید بر علیه اون میکروب میسازه....
 اما راه انتقال کزاز و میکروبهای مانند اون راه های سخت و تقریبا کم احتمالی است که تو زندگی فرد پس از واکسینه شدن امکانش کمه رخ بدهد... مثلا بریدگی دست و برخورد با خاک آلوده به میکروب...
پس فرد بعد ازینکه واکسینه میشه چون دوباره احتمالا با عامل بیماری زا برخورد نداره پادتن ها وسلول های خاطره ازبین میرن (احتمالا پس از همون 10 سال)در نتیجه باید این واکسن رو به صورت دوره ای تکرار کرد....