يادگيري خلاق
[align=justify:2b8ca6de83]يادگيري خلاق عبارت است از: توانايي يادگيري بيشترين مطالب در كمترين زمان، به خاطرسپاري هميشگي و به خاطرآوري راحت و كامل مطالب همراه با خلاقيت.
براين اساس ميبايست سرعت مطالعه را در زمان كمتري مورد مطالعه قرارداد و همچنين از شرايط مطالعه و سيستمهاي مطالعه و نحوه سازماندهي مطالب و ثبت آن در حافظه از طريق فعال كردن مغز و استفاده از شيوههاي يادياري آگاه شد تا درك مطالب كامل و خلاقانه، بهخاطرسپاري راحت، كامل و سريع صورت پذيرد.
گسترش روزافزون حجم اطلاعات و نثر انبوهي از كتب و منابع ديگر و همچنين دگرگوني در مناسبات و روابط توليدي و همچنين افزوني دانش و ايجاد شاخههاي جديد در علوم مختلف و ارتباط آن با تكنولوژي از اموري هستند كه ضرورت بهرهبرداري از اطلاعات در زمينههاي مختلف علمي را بيان ميكنند.
در زمنيه يادگيري به 3 اصل بايد توجه شود: اولين اصل يا مرحله اول، ديدن است. مطالعه بدون ديدن امكانپذير نيست، اما بايد به كلمات نگاه كنيم و آنها را بشناسيم تا اطلاعاتمان كامل شود. دومين مرحله، خواندن است. خواندني كه به صورتهاي مختلف ظاهر ميشود: كلمه خواني، عبارتخواني و انديشه خواني.
سومين و آخرين مرحله در زمينه يادگيري مرحله درك است. خواندني كه همراه با درك و فهم كامل صورت گيرد، يعني به خاطر بسپاري و به يادآوري مطالب و تعميم آن و تحليل آن به خوبي صورت گرفته باشد.
نكاتي در رابطه با خواندن
در هنگام خواندن بايستي به نكتههاي زير توجه كرد:
1 - كتاب در فاصله حدود 30 سانتيمتري قرار گيرد.
2 - صاف نشستن هنگام مطالعه
3 - زير عبارات مورد نظر خط ببريم (با دست زير كلمات اشاره كنيم و خط ببريم)
4 - از راست به چپ در متون فارسي و از چپ به راست متون انگليسي
5 - دست روي صفحه كتاب كشيده شود، نه در هوا و حالت يكنواخت باشد نه حالت ضربهاي
6 - هنگام انتقال به صفحه بعد دست از روي صفحه بلند ميشود و در ابتداي خط بعدي قرار ميگيرد.
عوارض و آفت مطالعه
در زمينه يادگيري و مطالعه مشكلاتي وجود دارند كه به ذكر آنها ميپردازيم:
1 - عدم توانايي در درك و به خاطر سپاري تمام مطالب 2 - فراموشي 3- عدم توانايي در به يادآوري راحت و سريع مطالب ذخيره شده در حافظه 4- عدم توانايي در پيوند مطالب با يكديگر 5- عدم توانايي در تحليل مطالب 6- عدم توانايي در ارائه مطالب تازه و كشف مفاهيم جديد 7 - بيعلاقه بودن به مطالعه 8 - كسالت و خستگي 9 - حواسپرتي 10 - عدم توانايي در عبارت خواني يا انديشه خواني 11 - ناتواني در بازيابي مطالب و پايين بودن سرعت مطالعه و مهمترين مورد شيوه نادرست مطالعه است.
پس بايد به اين نكته اشاره كنيم كه تا شيوه مطالعه خود را صحيح نكنيم مطالعه همراه با يادگيري و درك مطالب صورت نخواهد گرفت.با توجه به تحقيقاتي كه درباره روشهاي مخلتف مطالعه صورت گرفته است، همگي بر اين مسئله اتفاق نظر دارند كه بيشترين بازدهي در مطالعه، برمبناي يادداشتبرداري به دست ميآيد.
اگر مطالعه همراه با يادداشتبرداري باشد، ميزان بازدهي افزايش مييابد. اگر به صورت خلاصهنويسي صورت بگيرد بازدهي آن به 40 درصد ميرسد. در صورتي كه اگر يادداشتبرداري حاوي نكات مهم و كليدي باشد بازدهي آن به 50 درصد خواهد رسيد.
تنظيم نكات كليدي به 2 روش انجام ميگيرد: خطي و شبكهاي و تنظيم نكات. در روش يادداشتبرداري به روش خطي حدود 60 درصد بازدهي را خواهيم داشت، در صورتي كه در يادداشتبرداري به روش تنظيم نكات حدود 100 درصد بازدهي خواهيم داشت.
تنظيم نكات كليدي
نكات كليدي از يك يا چند كلمه تشكيل شده است كه ميتواند كلمات اصلي يا فرعي باشد و از چنان موقعيتي برخوردارند كه با ديدن آنها تمام مطالب به ذهن تداعي ميشود. فقط بايد نكاتي را يادداشت كرد كه وجود آنها ضروري باشند و از كلمات و جملات غيرضروري خودداري كرد و بايد تلاش كرد تا تعداد كلمات كليدي كمتر باشند اما حجم مطالب گستردهتر.
راهكارهاي يادگيري خلاق و به خاطرسپاري اطلاعات عبارت است از:طرح شبكهاي، طبقهبندي، داستانسرايي، تصاوير ذهني، گره مكاني، مشاهده ذهني، نمادها، كلمات مشابه و مأنوس، حرف اول، موسيقي و آهنگ، شعر و نظم، كاربرد.
تصاوير ذهني: بهرهگيري از حروف، شعر و... در زمينه يادگيري مانند يادگيري فرمولها
گره مكاني: استفاده از مكاني واقعي يا تخيلي براي يادگيري بهتر
مشاهده ذهني: استفاده از تجسم به منظور يادگيري
حرف اول: به طور مثال از پيوند حرف اول نام آثار گنجوي كلمه ملخها پديد ميآيد.
در زمينه طبقهبندي و داستانسرايي؛ موسيقي و آهنگ، شعر و نظم هم كه مشخص هستند. كه يادگيري با استفاده از هر يك از اين روشها پايدار و با ثبات هستند.
بايد به نقطهاي برسيم كه با نكات كليدي اندك تمامي متن مورد نظر را مطالعه كنيم. پس از استخراج نكات كليدي به دو صورت نسبت به ثبت آن اقدام ميگردد: در نظام خطي، نكات كليدي در پي يكديگر به صورت افقي و عمودي ثبت ميشوند و بازيافت مطالب به اين شيوه صورت ميگيرد. در اين شيوه يادداشتبرداري صورت ميگيرد اما هيچ تضميني بر جلوگيري از افتادگي بخش مستقلي از نكات كليدي را ندارد.
براي پرهيز از اين كار نياز به استفاده از نظام شبكهاي احساس ميشود. در نظام شبكهاي نكات كليدي برحسب موضوع در شاخههاي اصلي و فرعي طبقهبندي و ثبت ميگردد.
در اين نظام، جايگاه هر نكته در ارتباط با ساير مفاهيم مشخص است. در هنگام بازيابي مطالب، با به خاطر آوردن عنوان مطلب و شكل طرح شبكهاي و جايگاه هر يك از شاخههاي اصلي و ديگر نكات كليدي، ذهن با شروع حركت خود از عنوان مطلب و پايان حركت خود كه به آخرين نكته فرعي ختم ميشود مسير خود را طي ميكند و هيچ مطلبي از نظر دور نميماند و تمامي مطالب به يكديگر متصل هستند.[/align:2b8ca6de83]
منبع: سايت www.chempic.com / نويسنده: مريم صالحي طالقاني :idea: