از مطالب سخت علمي بيزارم!
اگر از قوانين فيزيک، شيمي، رياضي و ... خسته شده ايد و حوصله خواندن مطالب علمي پيچيده را نداريد، کاملاً جاي درستي آمده ايد! در اينجا لازم نيست دانش خاصي داشته باشيد يا در يک موضوع علامه دهر باشيد صرفاً بايد کمي به آسمان بالاي سرتان علاقه‌مند باشيد، همين.
من از مطالب سخت علمي بيزارم!
شما مي دانيد اگر يک آذرگوي چه جرم و ابعادي داشته باشد مي تواند با سطح زمين برخورد کند؟ به نظر شما يان اورت بر اساس چه استدلالي به وجود ابر اورت اعتقاد داشت؟ در پديده اي که به آن اثر دوپلر مي گويند در چه حالتي طول موج نور ستاره به سوي طيف آبي جا به جا مي شود؟ آيا مي دانيد ZHR بارش اتاي دلوي در بهترين حالت خودش به چه عددي خواهد رسيد؟ «به تابش ناشي از الکترون هاي غير نسبيتي در ميدان مغناطيسي تابش سيکلوتروني مي گويند» آيا شما هم مثل من قبل از خواندن جمله قبل چيزي از تابش سيکلوتروني نمي دانستيد؟ در بحث رويت هلال ماه، چرا براي حد دانژون مقدار 7 درجه در نظر گرفته شده يا به عبارت ديگر اين عدد 7 از کجا حاصل شده است؟ حد دانژون را رها کنيد و بياييد سراغ حد چاندراسکار، تعريف اين حد اين است: «مقدار حدي براي جرم کوتوله سفيد که معادل 1.4 جرم خورشيد است.» درباره اش نظري نداريد؟ و به عنوان سوال آخر فکر مي کنيد سحابي حلقه در چه فاصله اي از ما قرار گرفته است؟!؟ اگر بخواهم همين روند را ادامه دهم مي توانم به اندازه کل محتواي سايت تبيان از اين دست سؤالات پيش رويتان رديف کنم که خودم هم پاسخ بالاي 99 درصدشان را نمي دانم!
من از مطالب سخت علمي بيزارم!
معمولاً علوم دو وجهه دارند: يکي پشت صحنه و ديگري روي صحنه. منظورم از وجه روي صحنه علوم، همان کاربردهايي است که ما در زندگي روزمره از آن ها استفاده مي کنيم. براي مثال شما وقتي از يک نرم افزار در کامپيوترتان استفاده مي کنيد، برايتان مهم نيست چه فعل و انفعالاتي در CPU، RAM و ... کامپيوترتان در حال اجراست، زبان برنامه نويسي نرم افزار چه بوده است، الگوريتم آن بر چه اساسي است، چند سطر کدنويسي داشته است و ... . براي شما صرفاً مهم اين است که بتوانيد نياز خود را با آن نرم افزار رفع کنيد. اما منظورم از پشت صحنه علوم چيست؟ پشت صحنه علوم دقيقا همان فعل و انفعالاتي است که بايد انجام شود تا آنها جنبه کاربردي پيدا کنند. تصور کنيد مي خواهيم موشکي را به فضا پرتاب کنيم. اين سوال که از چه آلياژي بايد استفاده کنيم تا در عين مقاوم بودن بدنه، سبک نيز باشد مي شود طرح مساله اي که بايد با در نظر گرفتن هزاران فرمول، محاسبه و آزمايش به پاسخ آن برسيم.
در سلسله مطالب آينده قصد داريم فارغ از فرمول ها و قوانين دست و پاگير نجومي فقط و فقط غرق در زيبايي هاي عالم کائنات شويم و از تماشاي آن ها لذت ببريم
اما شايد بتوانيم فارغ از جنبه هاي کاربردي يا ساختاري سخت و زمخت علوم با ديد ديگري هم به آن ها نگاه کنيم:
من از مطالب سخت علمي بيزارم!
لذت بردن از آن ها!
هنگامي که در تاريکي شب، يک آذرگوي درخشان ردي زيبا از خود در آسمان به جا مي گذارد چه فرقي مي کند از چه عناصر شيميايي تشکيل شده باشد؟ يا مثلا وقتي مي توان محو زيبايي سحابي حلقه از پشت تلسکوپ شد ديگر چه فرقي مي کند او در چه فاصله اي از ما قرار گرفته است؟ چند نفر را سراغ داريد که وقتي مسحور زيبايي ماه و اهله آن مي شوند از وضعيت قرار گرفتن آن در مدارش صحبت کنند؟ براي شما چه فرقي مي کند دنباله دار درخشاني که در آسمان دلبري مي کند از ابر اورت آمده باشد يا نه؟
من از مطالب سخت علمي بيزارم!
اين ها نمونه کوچکي از مواردي هستند که مي توان بدون دانستن هيچ قانون و فرمولي صرفاً تماشايشان کرد و از ديدنشان لذت برد. تلسکوپ هاي غول پيکر فضايي و دوربين هاي منجمان آماتور بستري را براي ما فراهم کرده اند (تا اگر نمي توانيم خودمان از نزديک شاهد اين زيبايي ها باشيم) از طريق آن ها به جاي جاي عالم چشم بدوزيم.
روزانه عکس هاي بسياري توسط منجمان در جهان منتشر مي شود که فارغ از هزاران فرمول، محاسبه، استدلال، تجزيه و تحليل و ... ما را شگفت زده مي کنند و باعث مي شوند که با ديدن هر کدامشان در حالي که دهانمان از تعجب باز مانده است به فکر فرو رويم و از زيبايي آن ها سرمست شويم.
اگر از قوانين فيزيک، شيمي، رياضي و ... خسته شده ايد و حوصله خواندن مطالب علمي پيچيده را نداريد، کاملاً جاي درستي آمده ايد! در اينجا لازم نيست دانش خاصي داشته باشيد يا در يک موضوع علامه دهر باشيد صرفاً بايد کمي به آسمان بالاي سرتان علاقه‌مند باشيد، همين.
من از مطالب سخت علمي بيزارم!
شما مي دانيد اگر يک آذرگوي چه جرم و ابعادي داشته باشد مي تواند با سطح زمين برخورد کند؟ به نظر شما يان اورت بر اساس چه استدلالي به وجود ابر اورت اعتقاد داشت؟ در پديده اي که به آن اثر دوپلر مي گويند در چه حالتي طول موج نور ستاره به سوي طيف آبي جا به جا مي شود؟ آيا مي دانيد ZHR بارش اتاي دلوي در بهترين حالت خودش به چه عددي خواهد رسيد؟ «به تابش ناشي از الکترون هاي غير نسبيتي در ميدان مغناطيسي تابش سيکلوتروني مي گويند» آيا شما هم مثل من قبل از خواندن جمله قبل چيزي از تابش سيکلوتروني نمي دانستيد؟ در بحث رويت هلال ماه، چرا براي حد دانژون مقدار 7 درجه در نظر گرفته شده يا به عبارت ديگر اين عدد 7 از کجا حاصل شده است؟ حد دانژون را رها کنيد و بياييد سراغ حد چاندراسکار، تعريف اين حد اين است: «مقدار حدي براي جرم کوتوله سفيد که معادل 1.4 جرم خورشيد است.» درباره اش نظري نداريد؟ و به عنوان سوال آخر فکر مي کنيد سحابي حلقه در چه فاصله اي از ما قرار گرفته است؟!؟ اگر بخواهم همين روند را ادامه دهم مي توانم به اندازه کل محتواي سايت تبيان از اين دست سؤالات پيش رويتان رديف کنم که خودم هم پاسخ بالاي 99 درصدشان را نمي دانم!
من از مطالب سخت علمي بيزارم!
معمولاً علوم دو وجهه دارند: يکي پشت صحنه و ديگري روي صحنه. منظورم از وجه روي صحنه علوم، همان کاربردهايي است که ما در زندگي روزمره از آن ها استفاده مي کنيم. براي مثال شما وقتي از يک نرم افزار در کامپيوترتان استفاده مي کنيد، برايتان مهم نيست چه فعل و انفعالاتي در CPU، RAM و ... کامپيوترتان در حال اجراست، زبان برنامه نويسي نرم افزار چه بوده است، الگوريتم آن بر چه اساسي است، چند سطر کدنويسي داشته است و ... . براي شما صرفاً مهم اين است که بتوانيد نياز خود را با آن نرم افزار رفع کنيد. اما منظورم از پشت صحنه علوم چيست؟ پشت صحنه علوم دقيقا همان فعل و انفعالاتي است که بايد انجام شود تا آنها جنبه کاربردي پيدا کنند. تصور کنيد مي خواهيم موشکي را به فضا پرتاب کنيم. اين سوال که از چه آلياژي بايد استفاده کنيم تا در عين مقاوم بودن بدنه، سبک نيز باشد مي شود طرح مساله اي که بايد با در نظر گرفتن هزاران فرمول، محاسبه و آزمايش به پاسخ آن برسيم.
در سلسله مطالب آينده قصد داريم فارغ از فرمول ها و قوانين دست و پاگير نجومي فقط و فقط غرق در زيبايي هاي عالم کائنات شويم و از تماشاي آن ها لذت ببريم
اما شايد بتوانيم فارغ از جنبه هاي کاربردي يا ساختاري سخت و زمخت علوم با ديد ديگري هم به آن ها نگاه کنيم:
من از مطالب سخت علمي بيزارم!
لذت بردن از آن ها!
هنگامي که در تاريکي شب، يک آذرگوي درخشان ردي زيبا از خود در آسمان به جا مي گذارد چه فرقي مي کند از چه عناصر شيميايي تشکيل شده باشد؟ يا مثلا وقتي مي توان محو زيبايي سحابي حلقه از پشت تلسکوپ شد ديگر چه فرقي مي کند او در چه فاصله اي از ما قرار گرفته است؟ چند نفر را سراغ داريد که وقتي مسحور زيبايي ماه و اهله آن مي شوند از وضعيت قرار گرفتن آن در مدارش صحبت کنند؟ براي شما چه فرقي مي کند دنباله دار درخشاني که در آسمان دلبري مي کند از ابر اورت آمده باشد يا نه؟
من از مطالب سخت علمي بيزارم!
اين ها نمونه کوچکي از مواردي هستند که مي توان بدون دانستن هيچ قانون و فرمولي صرفاً تماشايشان کرد و از ديدنشان لذت برد. تلسکوپ هاي غول پيکر فضايي و دوربين هاي منجمان آماتور بستري را براي ما فراهم کرده اند (تا اگر نمي توانيم خودمان از نزديک شاهد اين زيبايي ها باشيم) از طريق آن ها به جاي جاي عالم چشم بدوزيم.
روزانه عکس هاي بسياري توسط منجمان در جهان منتشر مي شود که فارغ از هزاران فرمول، محاسبه، استدلال، تجزيه و تحليل و ... ما را شگفت زده مي کنند و باعث مي شوند که با ديدن هر کدامشان در حالي که دهانمان از تعجب باز مانده است به فکر فرو رويم و از زيبايي آن ها سرمست شويم.