پاسخ : اشعار زیبای مولانا
داستان فرار حضرت عیسی علیه السلام از دست احمق
[FONT="] [/FONT]
روایت شده که احمقی را نزد حضرت عیسی علیه السلام آوردند تا درمانش کند.فرمود: از درمان احمق عاجزم در حالی که از درمان پیس و کور مادرزاد نه.
(محاضرات راغب.ج1.ص:7)
زمخشری در ربیع الابرار باب جنون و الحمق این مطلب را این گونه آورده که:
عیسی علیه السلام گفت:
کور مادر زاد و پیس را درمان کردم و به درمان احمق پرداختم ولی مرا عاجز کرد.
[FONT="] [/FONT]
مولانا در تنظیم این حکایت با استفاده از مضمون این روایت و حکایتی که در مقالات شمس آمده ،استفاده کرده است.
[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]
و اینک داستان:
[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]
عیسی[FONT="] [/FONT] مریم[FONT="] [/FONT] به[FONT="] [/FONT] کوهی[FONT="] [/FONT] می گریخت[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT] شیر گویی خون او می خواست[FONT="] [/FONT] ریخت
آن یکی[FONT="] [/FONT] در[FONT="] [/FONT] پی[FONT="] [/FONT] دوید[FONT="] [/FONT] و[FONT="] [/FONT] گفت[FONT="] [/FONT]:[FONT="] [/FONT] خیر[FONT="] [/FONT]
در پی ات کس نیست چه گریزی چو[FONT="] [/FONT] طیر
با[FONT="] [/FONT] شتاب[FONT="] [/FONT] او[FONT="] [/FONT] آنچنان[FONT="] [/FONT] می تافت[FONT="] [/FONT] جفت[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT] کز[FONT="] [/FONT] شتاب[FONT="] [/FONT] خود[FONT="] [/FONT] جواب[FONT="] [/FONT] او[FONT="] [/FONT] نگفت
یک[FONT="] [/FONT] دو[FONT="] [/FONT] میدان[FONT="] [/FONT] در[FONT="] [/FONT] پی[FONT="] [/FONT] عیسی[FONT="] [/FONT]براند[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT] پس[FONT="] [/FONT] به[FONT="] [/FONT] جِدّ[FONT="] [/FONT] جِد[FONT="] [/FONT] ،[FONT="] [/FONT] عیسی[FONT="] [/FONT] را[FONT="] [/FONT] بخواند
کز پی مرضات حق یک لحظه[FONT="] [/FONT] بیست[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]که[FONT="] [/FONT] مرا[FONT="] [/FONT] اندر[FONT="] [/FONT] گریزت[FONT="] [/FONT] مشکلی است
از[FONT="] [/FONT] که[FONT="] [/FONT] این[FONT="] [/FONT] سو[FONT="] [/FONT] می گریزی ای[FONT="] [/FONT] کریم[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]نه پی ات شیر و نه خصم و خوف و بیم
گفت[FONT="] [/FONT] از[FONT="] [/FONT] احمق[FONT="] [/FONT] گریزانم[FONT="] [/FONT] برو[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]می رهانم[FONT="] [/FONT] خویش[FONT="] [/FONT] را[FONT="] [/FONT] بندم[FONT="] [/FONT] مشو
گفت[FONT="] [/FONT] آخر[FONT="] [/FONT] آن[FONT="] [/FONT] مسیحا[FONT="] [/FONT] نی[FONT="] [/FONT] تویی[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]که[FONT="] [/FONT] شود[FONT="] [/FONT] کور[FONT="] [/FONT] و[FONT="] [/FONT] کر[FONT="] [/FONT] از[FONT="] [/FONT] تو[FONT="] [/FONT] مستوی
گفت[FONT="] [/FONT] آری[FONT="] [/FONT] ،[FONT="] [/FONT] گفت:[FONT="] [/FONT]آن شه نیستی[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]که[FONT="] [/FONT] فسون[FONT="] [/FONT] غیب[FONT="] [/FONT] را[FONT="] [/FONT] مأویستی
چون[FONT="] [/FONT] بخوانی[FONT="] [/FONT] آن[FONT="] [/FONT] فسون بر[FONT="] [/FONT] مرده ای[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]برجهد[FONT="] [/FONT] چون[FONT="] [/FONT] شیر[FONT="] [/FONT] صید[FONT="] [/FONT] آورده ای
گفت[FONT="] [/FONT] آری[FONT="] [/FONT] آن[FONT="] [/FONT] منم[FONT="] [/FONT] ،[FONT="] [/FONT] گفتا[FONT="] [/FONT]:[FONT="] [/FONT] که[FONT="] [/FONT] تو[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]نی[FONT="] [/FONT] ز[FONT="] [/FONT] گِل[FONT="] [/FONT] مرغان[FONT="] [/FONT] کنی[FONT="] [/FONT] ا ی[FONT="] [/FONT] خوبرو
گفت[FONT="] [/FONT] آری[FONT="] [/FONT] ،[FONT="] [/FONT] گفت پس ای روح[FONT="] [/FONT] پاک[FONT="] [/FONT]
هر[FONT="] [/FONT] چه[FONT="] [/FONT] خواهی[FONT="] [/FONT] می کنی از کیست باک
با چنین برهان که باشد در جهان
که نباشد مر تو را از بندگان
گفت[FONT="] [/FONT] عیسی که[FONT="] [/FONT]: به[FONT="] [/FONT] ذات[FONT="] [/FONT] پاک[FONT="] [/FONT] حق[FONT="] [/FONT]
مبدع[FONT="] [/FONT] تن[FONT="] [/FONT] خالق[FONT="] [/FONT] جان[FONT="] [/FONT] در[FONT="] [/FONT] سبق
حرمت[FONT="] [/FONT] ذات[FONT="] [/FONT] و[FONT="] [/FONT] صفات[FONT="] [/FONT] پاک[FONT="] [/FONT] او[FONT="] [/FONT]
که[FONT="] [/FONT] بود[FONT="] [/FONT] گردون[FONT="] [/FONT] گریبان[FONT="] [/FONT] چاک[FONT="] [/FONT] او
کان[FONT="] [/FONT] فسون[FONT="] [/FONT] و[FONT="] [/FONT] اسم[FONT="] [/FONT] اعظم[FONT="] [/FONT] را که[FONT="] [/FONT] من[FONT="] [/FONT]
بر[FONT="] [/FONT] کر[FONT="] [/FONT] و[FONT="] [/FONT] بر[FONT="] [/FONT] کور[FONT="] [/FONT] خواندم[FONT="] [/FONT] شد حسن
بر کُه سنگین بخواندم شد شکاف
خرقه را بدرید بر خود تا به ناف
بر[FONT="] [/FONT] تن[FONT="] [/FONT] مرده[FONT="] [/FONT] بخواندم[FONT="] [/FONT] گشت[FONT="] [/FONT] حی[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]بر[FONT="] [/FONT] سر[FONT="] [/FONT] لا شی[FONT="] [/FONT] خواندم[FONT="] [/FONT] گشت[FONT="] [/FONT] شی
خواندم[FONT="] [/FONT] آن[FONT="] [/FONT] را[FONT="] [/FONT] بر دل[FONT="] [/FONT] احمق[FONT="] [/FONT] به[FONT="] [/FONT] وُد[FONT="] [/FONT]
صد[FONT="] [/FONT] هزاران[FONT="] [/FONT] بار[FONT="] [/FONT] و[FONT="] [/FONT] درمانی[FONT="] [/FONT] نشد
سنگ خارا گشت و زان خو برنگشت
ریگ شد کز وی نروید هیچ کشت
گفت حکمت چیست که[FONT="] [/FONT] آنجا[FONT="] [/FONT] اسم[FONT="] [/FONT] حق[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]سود[FONT="] [/FONT] کرد[FONT="] [/FONT] این[FONT="] [/FONT] جا[FONT="] [/FONT] نبود[FONT="] [/FONT] آن[FONT="] [/FONT] را[FONT="] [/FONT] سبق
آن همان رنج است و این رنجی ، چرا[FONT="] [/FONT]
او نشد[FONT="] [/FONT] این[FONT="] [/FONT] را[FONT="] [/FONT] و[FONT="] [/FONT] آن[FONT="] [/FONT] را[FONT="] [/FONT] شد[FONT="] [/FONT] دوا
گفت[FONT="] [/FONT] رنج[FONT="] [/FONT] احمقی[FONT="] [/FONT] قهر[FONT="] [/FONT] خداست[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT] رنج[FONT="] [/FONT] و[FONT="] [/FONT] کوری[FONT="] [/FONT] نیست قهر ، آن ابتلاست
ابتلا[FONT="] [/FONT] رنجی[FONT="] [/FONT] است[FONT="] [/FONT] کان[FONT="] [/FONT] رحم[FONT="] [/FONT] آورد[FONT="] [/FONT]
احمقی[FONT="] [/FONT] رنجی[FONT="] [/FONT] است[FONT="] [/FONT] کان[FONT="] [/FONT] زخم[FONT="] [/FONT] آورد
آن چه داغ اوست مُهر او کرده است
چاره ای بر وی نیارد بُرد دست[FONT="] [/FONT]
ز احمقان بگریز چون عیسی[FONT="] [/FONT] گریخت[FONT="] [/FONT]
صحبت[FONT="] [/FONT] احمق[FONT="] [/FONT] بسی[FONT="] [/FONT] خون ها[FONT="] [/FONT] که ریخت[FONT="] [/FONT]
اندک اندک آب را دزدد هوا
دین چنین دزدد هم احمق از شما...[FONT="] [/FONT]
آن[FONT="] [/FONT] گریز[FONT="] [/FONT] عیسی[FONT="] [/FONT] نی[FONT="] [/FONT] از[FONT="] [/FONT] بیم[FONT="] [/FONT] بود[FONT="] [/FONT]
[FONT="] [/FONT]ایمن[FONT="] [/FONT] است[FONT="] [/FONT] او[FONT="] [/FONT] از[FONT="] [/FONT] پی[FONT="] [/FONT] تعلیم[FONT="] [/FONT] بود
زمهریر[FONT="] [/FONT] ار[FONT="] [/FONT] پر[FONT="] [/FONT] کند[FONT="] [/FONT] آفاق[FONT="] [/FONT] را[FONT="] [/FONT]
چه[FONT="] [/FONT] غم[FONT="] [/FONT] آن[FONT="] [/FONT] خورشید[FONT="] [/FONT] با[FONT="] [/FONT] اشراق[FONT="] [/FONT] را
[FONT="] [/FONT]
منبعمثنوی معنوی- دفتر سوم – ابیات 2570 تا 2599[FONT="] [/FONT]
/ شرح مثنوی.کریم زمانی .ج:3.ص:651[FONT="] [/FONT]
)[FONT="] [/FONT]