هر ازچند گاهی میشنویم که مردم عکس یک روح یا مثلا مسیح یا مریم مقدس و یا ایناواخر حتی عکس داروین بیخدا را روی یک قطعه نان ساندویچ، و یا دیوارمیبینند و آنوقت بساطی درست میشود از مردمی که به آن اعتقاد میآورند وغیره و ذالک. بنابراین شاید بد نباشد یک نگاهی به کارهای علمی جالبی که درزمینه ایجاد خطای باصره میشود داشته باشیم. به تصویر زیر نگاه کنید. بهنظر کمی ترسناک میآید؛ نه؟!
[center:090fc72f6f]
[/center:090fc72f6f]
حالا به همان تصویر ولی در اندازه کوچکتر نگاه کنید. میبینید که جهت نگاه چشمها عوض شده است.
[center:090fc72f6f]
[/center:090fc72f6f]
حالا برای اینکه این اثر کوچک بزرگ شدن روی جهت نگاه را ببینید تصویر پایین را نگاه کنید و ببینید که کی جهت نگاه عوض میشود!
[center:090fc72f6f]
[/center:090fc72f6f]
و اما سرٌ این قضییه در چیست؟ پارسال دکتر جنکینزدر مقالهاش راجع به این پدیده توضیح داد که این تصویر در واقع ترکیبی ازدو تصویر است. او برای اثبات این فرضیه که مغز ما برای تعیین جهت نگاهیک شخص فقط از میزان تاریکی مردمک در مقایسه با عنیبه چشم استفاده میکند،این تصاویر را تولید نمود.
کاری که جنکینز کرد اینبود که او دو تصویر مشابه از زنی که در یکی به چپ نگاه میکند و در دیگریبه راست، روی هم قرار داد ولی هریک را به دو گونه فیلتر کرد: در یکی زمینهچشم را تاریکتر کرد و در دیگری زمینه را روشنتر. حال چرا با جلو عقبکردن تصویر جهت عوض میشود؟ جنکینز توضیح میدهد که وقتی که عکس را ازنزدیک میبینیم مردمک به زحمت دیده میشود ولی عنبیه براحتی دیده میشود واین بر این مشاهده که قسمت راست تاریکتر است فائق میآید و ما همچنان نگاهزن را متوجه راست (چپِ ما) میبینیم. ولی وقتی که تصویر دور میشود دیگرعنیبه و مردمک به راحتی دیده نمیشوند و تاریکی سمت راست غلبه میکند و مانگاه تصویر را متوجه چپ (راستِ ما) میبینیم. جنکینز نتیجه میگیرد که پستاریکی نسبی عامل اصلی در تعیین جهت نگاه است.
جنکینز به دنبال این کشف،تصاویر خطای باصره دیگری (تصویر روح) را خلق کرد که برایش جایزه دومبهترین تصاویر با خطای باصره را به ارمغان آورد. به لینک شماره 2 از منابعاین نوشته یک سری بزنید و کلی از اینگونه تصاویر را با توضیحاتشان ببینید.