خون در مدفوع از علائم رایج بسیاری از بیماری ها است. مشاهده خون می تواند باعث اضطراب و استرس شدید بیمار شود. ولی ما شما را به آرامش دعوت می کنیم. زیرا این علامت همیشه هم مربوط به بیماری های خطرناک نیست. ابتلا به انواع بیماری های دستگاه گوارش، بیماریهای نشیمنگاهی و برخی از سرطان ها می تواند عامل این نشانه باشد. بیماری بواسیر شایعترین علت خونریزی مقعد یا مشاهده لخته خون در مدفوع است.
وجود خون در مدفوع نشانه چیست؟
مشاهده خون یعنی قسمتی از دستگاه گوارش آسیب دیده و خونریزی در حال وقوع است. بسته به مقدار خونریزی رنگ مدفوع هم تغییر میکند. در بیشتر موارد این خون با چشم قابل مشاهده است و رنگ آن قرمز روشن می باشد.
در مواردی مقدار خونریزی به حدی کم است که به چشم قابل رویت نبوده و نیاز به انجام آزمایش دارد. این خونریزی باعث میشود، رنگ مدفوع سیاه و تیره شود. اما وقتی در مدفوع خود خون می بینیم چه بیماری داریم؟ علت های دیدن خون در مدفوع عبارت است از:
هموروئید یا بواسیر اصلی ترین دلیل خون در مدفوع
بواسیر یا هموروئید، شایع ترین بیماری نشیمنگاهی است. این بیماری که در اثر وارد شدن فشار به مقعد ایجاد میشود، باعث میشود، رگ های مقعد و یا خارج از آن متورم شده و شبیه به زائده ای گوشتی از مقعد بیرون بزند.
یکی از نشانه های این بیماری خونریزی است و می تواند باعث مشاهده خون در مدفوع شود. از دیگر علائم این بیماری میتوانیم به درد، خارش و سوزش مقعد اشاره کنیم.
مصرف فیبر، نشستن در آب و کمپرس سرد می توانند تا حدودی به کاهش درد این بیماری کمک کنند، اما برای درمان قطعی بهترین روش درمان بواسیر با لیزر است.
شقاق مقعد
بیماری شقاق یا فیشر یکی از مهمترین علت های خون در مدفوع است. این بیماری یک بریدگی یا ترک عمیق است که در لبه های خارجی مقعد ایجاد می شود. عبور مدفوع بزرگ و سخت به این زخم آسیب زده و باعث خونریزی میشود. شقاق علاوه بر خونریزی باعث درد، سوزش و خارش و ایجاد زخم در لبه ی مقعد میشود.
بیماری دیورتیکولار
دیورتیکولز برجستگی های کوچکی هستند که از دیواره روده بزرگ بیرون می زنند. معمولاً دیورتیکول ها مشکلی ایجاد نمی کنند، اما در صورتی که ملتهب و عفونی شوند، امکان دارد، خونریزی کنند. مصرف دارو می تواند در برطرف کردن التهاب موثر باشد.
کولیت
بیماری کولیت اولسراتیو به التهاب روده بزرگ گفته میشود، در صورتی که بیماری تشدید شود و خونریزی می کند و میتواند باعث مشاهده خون در مدفوع شود.مصرف داروهای ضد التهاب در درمان این بیماری موثر است.
آنژیو دیسپلازی
آنژیو دیسپلازی شرایطی است که موجب شکنندگی رگ های خونی و خونریزی آنها می گردد. این بیماری کمتر شایع معمولاً با نارسایی کلیه در ارتباط است و با آندوسکوپی قابل درمان است.
زخم معده یا میکروب معده
زخم معده موجب میشود، زخمی در آستر معده یا اثنی عشر ( انتهای روده کوچک) ایجاد شود. بسیاری از زخمهای معده در اثر عفونت با باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری ایجاد می شوند. استفاده طولانی مدت یا مصرف داروهایی با دوزهای بالا به خصوص داروهای ضد التهابی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن می توانند باعث زخم معده شوند.
پولیپ
پولیپ ها توده هایی خوش خیم هستند که می توانند در پوشش داخلی روده بزرگ رشد کرده، خونریزی کنند و یا حتی بدخیم و سرطانی شوند. پولیپ ها در صورت تشخیص به هنگام باید از روده خارج شوند. علت مشخصی برای رشد پولیپ ها وجود ندارد و معمولاً در بر اثر مشکلات ژنتیکی ایجاد میشوند. از آنجایی که در اغلب موارد پولیپ ها علائم خاصی ایجاد نمی کنند، پس در معاینات معمول تشخیص داده میشوند. برای تشخیص این بیماری معمولاً از آزمایش کولونوسکوپی استفاده میشود.
سرطان
به ندرت مشاهده خون با سرطان در ارتباط است پس جای نگرانی نیست. ولی نباید به سادگی از کنار مشاهده خون گذر کرد. زیرا سرطان روده یکی از چهار سرطان شایع در دنیا است.
این بیماری به رشد بدخیم و خارج از کنترل سلول های پوششی در روده گفته میشود. علت این سرطان مشخص نیست، ولی اغلب در اثر مشکلات ژنتیکی رخ می دهد. سرطان روده در بیشتر موارد علامت و نشانه خاصی را ایجاد نمی کند و علائم زمانی ظاهر میشوند که بیماری پیشرفت چشمگیری کرده باشد. در این موارد بیمار ممکن است علائمی مثل کاهش وزن بی دلیل، فقر آهن شدید، نیاز مداوم به دفع مدفوع و درد مداوم شکم را تجربه نماید. همچنین این بیماری در برخی موارد می تواند عامل خونریزی مقعدی یا لخته خون در مدفوع باشد.
مدفوع خونی ناشی از سرطان، یعنی خون از (قسمت) بالا در روده بوده و قرمز روشن به نظر نمی رسد. و معمولاً قرمز تیره یا سیاه رنگ می شود و می تواند مدفوع شما را شبیه قیر کند. این نوع خونریزی می تواند نشانه سرطان در بالای روده باشد.
به نقل از : www.cancerresearchuk.org
آسیب دیدن مری
بیماریهای مری یا زخم شدن مری می تواند موجب خونریزی گردد. یکی از اصلی ترین علت وجود خون در مدفوع بیماریهای مربوط به مری و زخم شدن آن است. در این موارد اغلب خون به رنگ تیره است زیرا حداقل چند ساعتی از خونریزی تا دفع خون فاصله است.
علاوه بر موارد ذکر شده، بیماریهایی مثل کرون، عفونت روده، اختلالات لخته شدن خون و واکنش های آلرژیک نیز می توانند باعث خونریزی شوند. مصرف غذاهایی با دانه های رنگی مثل چغندر نیز می تواند باعث تغییر رنگ مدفوع شود.
رنگ مدفوع خونی
مشاهده مدفوع آغشته به خون یعنی بخشی از دستگاه گوارش شما آسیب دیده است. از طرفی دستگاه گوارش خود از بخش های مختلفی تشکیل شده که شامل مری تا انتهای مقعد میشود. این یعنی تشخیص علت بیماری کمی مشکل است. اما توجه به میزان و رنگ خونریزی می تواند به پزشک اطلاعات مفیدی داده و به تشخیص سریعتر عارضه کمک کند. خونریزی مقعد می تواند در سه نوع مختلف دسته بندی شود.
قرمز روشن : مشاهده خون روشن در مدفوع، یعنی قسمت تحتانی دستگاه گوارش شامل روده بزرگ و انتهای مقعد آسیب دیده است. در صورت احتمال خونریزی با بیماریهای نشیمنگاهی مثل بواسیر، شقاق و … ارتباط داشته و یا ناشی از بیماریهای التهابی روده رخ داده است.
قرمز تیره : در صورتی که رنگ خون قرمز تیره باشد، یعنی خون مدت زمان بیشتری را در بدن بوده و در واقع خونریزی از قسمت ابتدایی دستگاه گوارش یعنی معده، روده کوچک و مری است.
مدفوع سیاه رنگ: وقتی مدفوع تیره یا اصطلاحاً قیری رنگ شده، یعنی خونریزی مخفی رخ داده است. در این حالت تشخیص خونریزی ممکن نبوده و برای تایید آن باید مدفوع مورد آزمایش قرار بگیرد.
چه مقدار خون در مدفوع خطرناک است؟
مشاهده خون در مدفوع یک هشدار نسبت به بیماری های است که باید جدی گرفته شده و در اولین فرصت برای بررسی مشکل به پزشک مراجعه کنید.
ولی با این حال مشاهده خون اغلب ناشی از بیماری های کم خطر تر و رایج مثل بواسیر یا شقاق است. اگر خون ریزی مکرراً تکرار میشود و یا حجم خونریزی بیشتر از چند قطره است باید اورژانسی به پزشک مراجعه کنید. اگر مشاهده خون با علائم دیگر مثل کاهش وزن بی دلیل یا درد مداوم شکم و نیاز مداوم به دفع همراه شود، یعنی ممکن است این شرایط از بیماری خطرناکی نشات بگیرید.
وجود خون در مدفوع کودک یا نوزاد
علت مشاهده خون در مدفوع نوزاد یا کودک بسیار متفاوت است و نیاز به بررسی دارد. شقاق مقعد؛ عفونت و مصرف برخی ویتامین ها می تواند علت بروز این مشکل باشد. البته در برخی موارد نیز انتقال خون از بدن مادر و یا واکنش به رژیم غذایی خاصی علت مشاهده خون است.
برای بررسی بهتر است با پزشک کودکان مشورت کنید. اگر مشکل سلامتی وجود نداشته باشد، بهتر است در رژیم غذایی کودک تغییر ایجاد کنید مثلا با مشورت پزشک لبنیات بخصوص شیر را از رژیم غذایی حذف کنید. همچنین مادر شیرده بهتر است تا مدتی مصرف لبنیات را محدود کند. بهتر است در 6 ماه اول غذایی به کودک داده نشود؛ تا از آلرژی غذایی جلوگیری به عمل آید. اگر کودک شما به شیر مادر حساسیت دارد باید با مشورت پزشک از شیر دیگری استفاده کنید.
اگر غذایی جدیدی به کودک می دهید اولین مرتبه مقدار کمی از غذا به کودک داده شود تا احتمال آلرژی غذایی بررسی شود. همچنین باید مصرف غذاهای آلرژی زا مثل سویا، تخم مرغ، بادام زمینی را متوقف کنید.
مصرف آب میوه های طبیعی با فیبر بالا را به حداقل کاهش دهید.
خون در مدفوع در بارداری
مشاهده خون در بارداری علامت بسیار شایعی است. این مشکل میتواند از عوامل بسیاری نشات بگیرد. معمولاً ترین آن یبوست و ابتلا به بواسیر در بارداری است. بهترین راه برای جلوگیری از بروز این مشکل نیز افزودن فیبر به رژیم غذای، استفاده از حمام سیتز و تحرک و ورزش است.
با پزشک مشورت کنیم؟
بله در صورت مشاهده خون، به هر مقدار و رنگی لازم است با پزشک خود مشورت کنید. اغلب بیماریها هر چقدر زودتر تشخیص داده شوند، درمان آنها راحت تر و سریع تر انجام می شود. به علاوه وجود علائم دیگر مثل گیجی، خونریزی مداوم و گرفتگی شکم، درد مقعد و حالت تهوع می تواند وضعیتی اورژانسی ایجاد کند. در صورتی که خون در مدفوع با کاهش وزن بی دلیل همراه شده لازم است سریعاً از یک متخصص کمک بگیرید.
ادامه مطلب
وجود خون در مدفوع نشانه چیست؟
مشاهده خون یعنی قسمتی از دستگاه گوارش آسیب دیده و خونریزی در حال وقوع است. بسته به مقدار خونریزی رنگ مدفوع هم تغییر میکند. در بیشتر موارد این خون با چشم قابل مشاهده است و رنگ آن قرمز روشن می باشد.
در مواردی مقدار خونریزی به حدی کم است که به چشم قابل رویت نبوده و نیاز به انجام آزمایش دارد. این خونریزی باعث میشود، رنگ مدفوع سیاه و تیره شود. اما وقتی در مدفوع خود خون می بینیم چه بیماری داریم؟ علت های دیدن خون در مدفوع عبارت است از:
هموروئید یا بواسیر اصلی ترین دلیل خون در مدفوع
بواسیر یا هموروئید، شایع ترین بیماری نشیمنگاهی است. این بیماری که در اثر وارد شدن فشار به مقعد ایجاد میشود، باعث میشود، رگ های مقعد و یا خارج از آن متورم شده و شبیه به زائده ای گوشتی از مقعد بیرون بزند.
یکی از نشانه های این بیماری خونریزی است و می تواند باعث مشاهده خون در مدفوع شود. از دیگر علائم این بیماری میتوانیم به درد، خارش و سوزش مقعد اشاره کنیم.
مصرف فیبر، نشستن در آب و کمپرس سرد می توانند تا حدودی به کاهش درد این بیماری کمک کنند، اما برای درمان قطعی بهترین روش درمان بواسیر با لیزر است.
شقاق مقعد
بیماری شقاق یا فیشر یکی از مهمترین علت های خون در مدفوع است. این بیماری یک بریدگی یا ترک عمیق است که در لبه های خارجی مقعد ایجاد می شود. عبور مدفوع بزرگ و سخت به این زخم آسیب زده و باعث خونریزی میشود. شقاق علاوه بر خونریزی باعث درد، سوزش و خارش و ایجاد زخم در لبه ی مقعد میشود.
بیماری دیورتیکولار
دیورتیکولز برجستگی های کوچکی هستند که از دیواره روده بزرگ بیرون می زنند. معمولاً دیورتیکول ها مشکلی ایجاد نمی کنند، اما در صورتی که ملتهب و عفونی شوند، امکان دارد، خونریزی کنند. مصرف دارو می تواند در برطرف کردن التهاب موثر باشد.
کولیت
بیماری کولیت اولسراتیو به التهاب روده بزرگ گفته میشود، در صورتی که بیماری تشدید شود و خونریزی می کند و میتواند باعث مشاهده خون در مدفوع شود.مصرف داروهای ضد التهاب در درمان این بیماری موثر است.
آنژیو دیسپلازی
آنژیو دیسپلازی شرایطی است که موجب شکنندگی رگ های خونی و خونریزی آنها می گردد. این بیماری کمتر شایع معمولاً با نارسایی کلیه در ارتباط است و با آندوسکوپی قابل درمان است.
زخم معده یا میکروب معده
زخم معده موجب میشود، زخمی در آستر معده یا اثنی عشر ( انتهای روده کوچک) ایجاد شود. بسیاری از زخمهای معده در اثر عفونت با باکتری به نام هلیکوباکتر پیلوری ایجاد می شوند. استفاده طولانی مدت یا مصرف داروهایی با دوزهای بالا به خصوص داروهای ضد التهابی مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن می توانند باعث زخم معده شوند.
پولیپ
پولیپ ها توده هایی خوش خیم هستند که می توانند در پوشش داخلی روده بزرگ رشد کرده، خونریزی کنند و یا حتی بدخیم و سرطانی شوند. پولیپ ها در صورت تشخیص به هنگام باید از روده خارج شوند. علت مشخصی برای رشد پولیپ ها وجود ندارد و معمولاً در بر اثر مشکلات ژنتیکی ایجاد میشوند. از آنجایی که در اغلب موارد پولیپ ها علائم خاصی ایجاد نمی کنند، پس در معاینات معمول تشخیص داده میشوند. برای تشخیص این بیماری معمولاً از آزمایش کولونوسکوپی استفاده میشود.
سرطان
به ندرت مشاهده خون با سرطان در ارتباط است پس جای نگرانی نیست. ولی نباید به سادگی از کنار مشاهده خون گذر کرد. زیرا سرطان روده یکی از چهار سرطان شایع در دنیا است.
این بیماری به رشد بدخیم و خارج از کنترل سلول های پوششی در روده گفته میشود. علت این سرطان مشخص نیست، ولی اغلب در اثر مشکلات ژنتیکی رخ می دهد. سرطان روده در بیشتر موارد علامت و نشانه خاصی را ایجاد نمی کند و علائم زمانی ظاهر میشوند که بیماری پیشرفت چشمگیری کرده باشد. در این موارد بیمار ممکن است علائمی مثل کاهش وزن بی دلیل، فقر آهن شدید، نیاز مداوم به دفع مدفوع و درد مداوم شکم را تجربه نماید. همچنین این بیماری در برخی موارد می تواند عامل خونریزی مقعدی یا لخته خون در مدفوع باشد.
مدفوع خونی ناشی از سرطان، یعنی خون از (قسمت) بالا در روده بوده و قرمز روشن به نظر نمی رسد. و معمولاً قرمز تیره یا سیاه رنگ می شود و می تواند مدفوع شما را شبیه قیر کند. این نوع خونریزی می تواند نشانه سرطان در بالای روده باشد.
به نقل از : www.cancerresearchuk.org
آسیب دیدن مری
بیماریهای مری یا زخم شدن مری می تواند موجب خونریزی گردد. یکی از اصلی ترین علت وجود خون در مدفوع بیماریهای مربوط به مری و زخم شدن آن است. در این موارد اغلب خون به رنگ تیره است زیرا حداقل چند ساعتی از خونریزی تا دفع خون فاصله است.
علاوه بر موارد ذکر شده، بیماریهایی مثل کرون، عفونت روده، اختلالات لخته شدن خون و واکنش های آلرژیک نیز می توانند باعث خونریزی شوند. مصرف غذاهایی با دانه های رنگی مثل چغندر نیز می تواند باعث تغییر رنگ مدفوع شود.
رنگ مدفوع خونی
مشاهده مدفوع آغشته به خون یعنی بخشی از دستگاه گوارش شما آسیب دیده است. از طرفی دستگاه گوارش خود از بخش های مختلفی تشکیل شده که شامل مری تا انتهای مقعد میشود. این یعنی تشخیص علت بیماری کمی مشکل است. اما توجه به میزان و رنگ خونریزی می تواند به پزشک اطلاعات مفیدی داده و به تشخیص سریعتر عارضه کمک کند. خونریزی مقعد می تواند در سه نوع مختلف دسته بندی شود.
قرمز روشن : مشاهده خون روشن در مدفوع، یعنی قسمت تحتانی دستگاه گوارش شامل روده بزرگ و انتهای مقعد آسیب دیده است. در صورت احتمال خونریزی با بیماریهای نشیمنگاهی مثل بواسیر، شقاق و … ارتباط داشته و یا ناشی از بیماریهای التهابی روده رخ داده است.
قرمز تیره : در صورتی که رنگ خون قرمز تیره باشد، یعنی خون مدت زمان بیشتری را در بدن بوده و در واقع خونریزی از قسمت ابتدایی دستگاه گوارش یعنی معده، روده کوچک و مری است.
مدفوع سیاه رنگ: وقتی مدفوع تیره یا اصطلاحاً قیری رنگ شده، یعنی خونریزی مخفی رخ داده است. در این حالت تشخیص خونریزی ممکن نبوده و برای تایید آن باید مدفوع مورد آزمایش قرار بگیرد.
چه مقدار خون در مدفوع خطرناک است؟
مشاهده خون در مدفوع یک هشدار نسبت به بیماری های است که باید جدی گرفته شده و در اولین فرصت برای بررسی مشکل به پزشک مراجعه کنید.
ولی با این حال مشاهده خون اغلب ناشی از بیماری های کم خطر تر و رایج مثل بواسیر یا شقاق است. اگر خون ریزی مکرراً تکرار میشود و یا حجم خونریزی بیشتر از چند قطره است باید اورژانسی به پزشک مراجعه کنید. اگر مشاهده خون با علائم دیگر مثل کاهش وزن بی دلیل یا درد مداوم شکم و نیاز مداوم به دفع همراه شود، یعنی ممکن است این شرایط از بیماری خطرناکی نشات بگیرید.
وجود خون در مدفوع کودک یا نوزاد
علت مشاهده خون در مدفوع نوزاد یا کودک بسیار متفاوت است و نیاز به بررسی دارد. شقاق مقعد؛ عفونت و مصرف برخی ویتامین ها می تواند علت بروز این مشکل باشد. البته در برخی موارد نیز انتقال خون از بدن مادر و یا واکنش به رژیم غذایی خاصی علت مشاهده خون است.
برای بررسی بهتر است با پزشک کودکان مشورت کنید. اگر مشکل سلامتی وجود نداشته باشد، بهتر است در رژیم غذایی کودک تغییر ایجاد کنید مثلا با مشورت پزشک لبنیات بخصوص شیر را از رژیم غذایی حذف کنید. همچنین مادر شیرده بهتر است تا مدتی مصرف لبنیات را محدود کند. بهتر است در 6 ماه اول غذایی به کودک داده نشود؛ تا از آلرژی غذایی جلوگیری به عمل آید. اگر کودک شما به شیر مادر حساسیت دارد باید با مشورت پزشک از شیر دیگری استفاده کنید.
اگر غذایی جدیدی به کودک می دهید اولین مرتبه مقدار کمی از غذا به کودک داده شود تا احتمال آلرژی غذایی بررسی شود. همچنین باید مصرف غذاهای آلرژی زا مثل سویا، تخم مرغ، بادام زمینی را متوقف کنید.
مصرف آب میوه های طبیعی با فیبر بالا را به حداقل کاهش دهید.
خون در مدفوع در بارداری
مشاهده خون در بارداری علامت بسیار شایعی است. این مشکل میتواند از عوامل بسیاری نشات بگیرد. معمولاً ترین آن یبوست و ابتلا به بواسیر در بارداری است. بهترین راه برای جلوگیری از بروز این مشکل نیز افزودن فیبر به رژیم غذای، استفاده از حمام سیتز و تحرک و ورزش است.
با پزشک مشورت کنیم؟
بله در صورت مشاهده خون، به هر مقدار و رنگی لازم است با پزشک خود مشورت کنید. اغلب بیماریها هر چقدر زودتر تشخیص داده شوند، درمان آنها راحت تر و سریع تر انجام می شود. به علاوه وجود علائم دیگر مثل گیجی، خونریزی مداوم و گرفتگی شکم، درد مقعد و حالت تهوع می تواند وضعیتی اورژانسی ایجاد کند. در صورتی که خون در مدفوع با کاهش وزن بی دلیل همراه شده لازم است سریعاً از یک متخصص کمک بگیرید.
ادامه مطلب