- ارسال ها
- 53
- لایک ها
- 101
- امتیاز
- 0
[font="]ادبیا[/font] [font="]ت[font="] غنی پارسی در طول اعصار گذشته این امکان را به شاعران و ترانه سرایان ما داده تا با استفاده از آن به خلق آثاری پر بار بپردازند از این رو من هم بر آن شدم که توضیحاتی هر چند مختصر در رابطه با این موضوع گردآوری کنم.نخست به تعریفی کلی از ادبیات می پردازیم:
ادبیات ریختن والاترین و بلندترین اندیشه ها به وسیله عناصر خیال , عاطفه , موسیقی و زبان در بهترین قالب ها و پیکره هاست پس ادبیات از این چند عنصر تشکیل شده است.به عبارت دیگر ادبیات بیان اندیشه ای است با شیوه ها و ابزار های هنری یعنی یک اندیشه با ابزاری مثل عاطفه ,موسیقی , زبان و صور خیال به دیگران منتقل می شود. شاعران و ترانه سرایان توانای ما هم با استفاده از این عناصر و ابزارها به بیان سخنان خود در این پیکره ها می پردازند. این ابزار ها را یک به یک بررسی میکنیم.
عاطفه : دیدگاهی که شاعر یا ترانه سرا نسبت به جهان اطراف خود دارد با این عاطفه سنجیده می شود. هر شاعر وترانه سرايي ممکن است «من» متفاوتی داشته باشد یکی ممکن است یک «من» کاملا شخصی داشته باشد یعنی ترانه یا شعرش بیان زندگی شخصی خود باشد مثلا سردوده اش را در وصف حال و روز خود بیان کرده و تجلی زندگی شخصی خود باشد.اما شاعر یا ترانه سرای دیگر«منی» دارد که نسبت به اجتماع خود بی تفاوت نیست ترانه سرایی مانند ایرج جنتی عطایی نسبت به محیط اجتماعی خود بی تفاوت نیست و ترانه هایی سروده که آینه اجتماع اوست اما در بعضی ترانه ها یک «من» بشری وجود دارد یعنی در شعر مسايلی مطرح میشود که درد بشر در آن نشان داده شده است مانند ترانه «من اگه خدا بودم» زویا زاکاریان.
زبان: افراد بسیاری هستند که ادبیات و زبان را یکی می دانند در حالی که ادبیات از زبان آغاز می شود اما در قلمرو زبان نمی ماند یعنی اگر چه در واژگان و ساختار بیرونی ‚ زبان و ادبیات یکسان هستند اما در ساختار درونی متفاوتند.
موسیقی : یکی دیگر از عناصر پر ارزش ادبیات موسیقی است , موسیقی در شعر و ترانه به دو دسته تقسیم میشود:
1- موسیقی کناری : چیزی که باعث به وجود آمدن این موسیقی میشود وجود قافیه ها و گاهی اوقات ردیف در شعر و ترانه است مانند: همین امشب فقط امشب فقط هم بغض من باش /همین امشب فقط مثل خود عاشق شدن باش /در آوار همه آینه ها تکرار من باش / همین امشب کلید قفل این زندون تن باش
در این ترانه شهریار قنبری ‚ به وضوح دیده میشود که آخر هر مصرع با یک آهنگ به پایان میرسد که این علت به وجود آمدن موسیقی کناری است.
2-موسیقی درونی : دلیل به وجود آمدن این نوع موسیقی وجود وزن و آرایه های ادبی در شعر و ترانه است مانند: به دنبال توام منزل به منزل / پریشان می روم ساحل به ساحل / به خوابت دیده ام رویا به رویا / به یادت بوده ام فردا به فردا : در این ترانه اردلان سرفراز‚ حتی بدون گوش دادن به آهنگ و فقط با خواندن ترانه متوجه میشویم که ترانه یک وزن را سیر میکند و هارمونی خاصی را در پیش گرفته که تا انتها این وزن را دنبال میکند. با نگاهی دیگر به این نوع موسیقی خارج از وزن ها میتوان آرایه های ادبی را هم در نظر گرفت مانند: دست رو تن غروب بكش كه از تو گلبارون بشه / بذار كه از حضور تو لحظه ترانه خون بشه
استفاده از چنین آرایه هایی به این زیبایی نشانه توانایی ترانه سرایي مانند ایرج جنتی عطايی است (دست رو تن غروب بکش = استفاده از آرایه تشخیص) یا در جایی دیگر: وقتی تو گریه میکنی شک میکنم به بودنم / پر میشم از خالی شدن گم میشه چیزی از تنم
استفاده از آرایه پارادوکس در این بیت جلوه خاصی به این ترانه بخشیده(پر میشم از خالی شدن =پارادوکس) (توضیح : در مثال های فوق که مربوط به موسیقی در ترانه ها میشود در هر مورد سعی شده واضح ترین مثال آورده شود به آن معنی نیست که مثلا اولین ترانه که عطر تو است فاقد وزن و آرایه مي باشد.)
عنصر خیال: خیال و صور خیال در ترانه وشعر به وسیله علم معانی و بیان حاصل میشود علم بیان علمی است که درباره تشبیه , استعاره , مجاز و کنایه سخن میگوید. کسی که بتواند از این منابع استفاده کند صورت های خیالی چشم گیری در شعر و ترانه اش دیده میشود.نوشته ام را با این سخن به پایان می رسانم كه : « آنچه را که فیلسوفی فرزانه با استدلال ها و برهان ها و دلایل ذهنی خود نمی تواند به دیگران منتقل کند یک شاعر و یا ترانه سرای همان اندیشه را با ابزارهای سنجیده هنری به ذهن مخاطبان خود منتقل میکند».
[/font][/font]
آخرین ویرایش توسط مدیر
