[align=justify:a7b7df747a] آشنايي اوليه
هركجا هستيد بايد بدانيد كه يكي از فرآوردههاي صنعت پليمر در اطراف شما است (اگر باور نداريد صنعت يا محصولي را مثال بزنيد كه پليمر در آن كارايي نداشته باشد :evil: ) چرا كه اين صنعت در ساخت رنگ درها و ديوارهاي خانهها و پوشاك، پوشش كابلها و سيمها و هرآنچه كه از لاستيك يا پلاستيك ساخته شده است، نقش كليدي دارد.
پليمرها به دو دسته طبيعي و مصنوعي تقسيم ميشوند. پليمرهاي طبيعي موادي مانند تركيبهاي سلولزي، چوب، كاغذ، مو و پشم هستند و از مواد نفتي نيز ميتوان مواد پليمري مصنوعي را ساخت. پليمرهاي مصنوعي به 4 دسته كلي زير تقسيم ميشوند:
1- پلاستيك: بزرگ مولكولهايي كه ممكن است ساختار منظم (كريستال) يا بينظم (آمورف) داشته باشند.
2- لاستيك (الاستومر): شبكههاي مولكولي با انعطاف و برگشتپذيري زياد.
3- كامپوزيت (چندسازه): مادهاي كه داراي دست كم دو فاز (ماتريس و تقويت كننده) باشد.
4- الياف: پليمرهايي كه خواص آنها در يك جهت بسيار تقويت شده است.
مهندسي پليمر داراي دو گرايش اصلي صنايع پليمر و تكنولوژي و علوم رنگ است.
گرايش صنايع پليمر
هدف رشته مهندسي صنايع پليمر توليد كليه محصولات پليمري از قبيل لاستيك، پلاستيك، الاستومر، رزين و ساير مواد مورد نياز صنعت است.
پليمرها كاربرد پزشكي نيز دارند. مثلاً دندان مصنوعي و لنزهاي چشمي همه از مواد پليمري ساخته ميشوند. در كل ميتوان گفت كه مهندسي صنايع پليمر شناخت، طراحي، فرمولاسيون،طراحي فرايند ساخت، آناليز و بررسي خواص فيزيكي و مكانيكي سه ماده عمده لاستيك، پلاستيك و كامپوزيت است.
گرايش تكنولوژي و علوم رنگ
امروزه 4 الي 5% از در آمد ناخالص دولتها صرف خوردگي فلزات ميشود. البته در ايران هنوز آماري در اين مورد ارائه نشده است، اما ”كميته تحقيقات رنگ و خوردگي“ كه زير نظر ”شركت ملي پخش فرآوردههاي نفتي ايران“ داير شده است، معتقد است كه از دير باز يكي از معضلات شركت ملي پخش فرآوردههاي نفتي ايران، مشكلات ناشي از خوردگي مخازن و لولهها بوده است. بدون شك پاسخگوي اين مشكل متخصصان رشته تكنولوژي و علوم رنگ هستند زيرا يك بخش مهم از دروس اين رشته در مورد پوششدهي (يكي از راههاي مبارزه با خوردگي) است. در كل دروس گرايش در دورة كارشناسي به دو بخش تقسيم ميشود. يك بخش در مورد سنتز مواد رنگزا است كه كاربرد آن در صنعت نساجي، چاپ و چرمسازي است و بخش دوم پوششدهي است كه روي سطوح فلزي يا غيرفلزي مانند پليمرها، چوب يا بتن استفاده ميگردد.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل:
- دروس مشترك در گرايشهاي مختلف مهندسي پليمر: رياضيات عمومي، فيزيك عمومي، شيمي عمومي، برنامهنويسي كامپيوتر، كارگاه عمومي، شيمي آلي، مباني مهندسي برق، موازنه انرژي و مواد، ترموديناميك مهندسي، شيمي پليمريزاسيون، انتقال حرارت، مكانيك سيالات، انتقال جرم، عمليات واحد، كنترل فرآيندها، اقتصاد و طرح مهندسي، نقشهكشي صنعتي، استاتيك و مقاومت مصالح، ترموديناميك مهندسي، مكانيك سيالات، انتقال حرارت، موازنه انرژي و مواد، عمليات واحد، سينتيك و طرح راكتور، كنترل فرايندها، شيمي فيزيك، انتقال جرم، رياضيات مهندسي، روشهاي اندازهگيري كميتهاي مهندسي، شيمي فيزيك پليمرها، شيمي سينتيك پليمريزاسيون، وسائل اندازهگيري مشخصات مولكولي پليمرها، روشهاي اندازهگيري مشخصات پليمرها، مهندسي و كارگاه پلاستيك، رئولوژي پليمرها، اصول مهندسي پليمريزاسيون، خواص فيزيكي و مكانيكي پليمرها، تكنولوژي و خواص فيزيكي الياف، مهندسي و كارگاه الاستومر، تكنولوژي و كارگاه كامپوزيتها، خواص و كاربرد پليمرهاي طبيعي.
- دروس تخصصي گرايش صنايع پليمر : رئولوژي پليمرها، مهندسي الاستومر، مهندسي پلاستيك، تكنولوژي كامپوزيتها، تكنولوژي و خواص فيزيكي الياف. (بسياري از درسهاي اين گرايش همراه با آزمايشگاه است.)
-دروس تخصصي گرايش تكنولوژي و علوم رنگ: مهندسي رزينهاي صنعتي، تكنولوژي توليد رنگ، شيمي و تكنولوژي مواد رنگزا، كنترل رنگ، تكنولوژي جوهرهاي چاپ. (بسياري از درسهاي اين گرايش همراه با آزمايشگاه است.)
تواناييهاي لازم :
واحدهاي كارگاه و آزمايشگاه در هر دو گرايش مهندسي پليمر اهميت بسزايي دارد. به همين دليل دانشجوي اين رشته بايد قوي بوده و تحمل ساعتها كار در آزمايشگاه (و به خصوص بوي بد ناشي از تبخير حلال و سوختن پليمر ) را داشته باشد. دانشجوي گرايش تكنولوژي و علوم رنگ نيز نبايد حساس باشد و بايد بوي مواد شيميايي مختلف را تحمل كند و بيماري كوررنگي نيز نداشته باشد تا هنگام ساخت رنگ دچار مشكل نگردد. در كل يك دانشجوي مهندسي پليمر لازم است شيمي را بداند تا بتواند پليمر را بفهمد. همچنين اين رشته مثل همه رشتههاي مهندسي نياز به رياضيات قوي دارد و بالاخره دانشجوي اين رشته بايد به زبان انگليسي (و در حدودي آلماني) مسلط بوده و طريقه استفاده از رايانه را نيز بداند. زيرا امروزه طراحيهاي صنعتي از حالت هنري( State Of Art) خارج شده و به وسیله ی نرم افزارهای موجود مدل سازی می شود.
موقعيت شغلي در ايران:
امروزه بيش از 50% قطعات خودروها از مواد پليمري ساخته ميشود. در صنايع برق، الكترونيك و مخابرات نيز پليمرهاي مصنوعي به عنوان عايقهاي الكتريكي جايگاه بسيار مهمي دارند. در صنعت پوشاك نيز پليمرها مؤثر هستند. در صنايع حمل و نقل، صنايع نظامي، پزشكي، كشاورزي و بستهبندي كاربرد مواد پليمري بسيار گسترده است. فارغالتحصيلان مهندسي پليمر گرايش تكنولوژي و علوم رنگ نيز ميتوانند در كارخانجات رنگسازي به توليد رنگينههاي مصنوعي بپردازند. از سوي ديگر امروزه صنعت پوششدهي بسيار گسترش يافته است تا جايي كه در كنار هر صنعت مادر حتماً يك صنعت پوششدهي حضوري فعال دارد؛ از دگمههاي يك پيراهن و سگك كفش گرفته تا دستگيره درها، پوششهاي صنعتي مثل ضد خوردگي و پوششهاي تزئيني. در حال حاضر در بسياري از شركتها يك ليسانس شيمي كار يك مهندس پليمر را انجام ميدهد اما هر شركتي كه يك مهندسي پليمر استخدام كرده تازه به كارآيي فارغالتحصيلان اين رشته پي برده است.
دانشگاههاي پذيرنده: صنعتي اميركبير تهران، صنعتی امیرکبیر واحد ماهشهر
در ضمن امکان ادامه ی تحصیل تا مقطع دکترا در داخل کشور فراهم می باشد.
:twisted:[/align:a7b7df747a]
هركجا هستيد بايد بدانيد كه يكي از فرآوردههاي صنعت پليمر در اطراف شما است (اگر باور نداريد صنعت يا محصولي را مثال بزنيد كه پليمر در آن كارايي نداشته باشد :evil: ) چرا كه اين صنعت در ساخت رنگ درها و ديوارهاي خانهها و پوشاك، پوشش كابلها و سيمها و هرآنچه كه از لاستيك يا پلاستيك ساخته شده است، نقش كليدي دارد.
پليمرها به دو دسته طبيعي و مصنوعي تقسيم ميشوند. پليمرهاي طبيعي موادي مانند تركيبهاي سلولزي، چوب، كاغذ، مو و پشم هستند و از مواد نفتي نيز ميتوان مواد پليمري مصنوعي را ساخت. پليمرهاي مصنوعي به 4 دسته كلي زير تقسيم ميشوند:
1- پلاستيك: بزرگ مولكولهايي كه ممكن است ساختار منظم (كريستال) يا بينظم (آمورف) داشته باشند.
2- لاستيك (الاستومر): شبكههاي مولكولي با انعطاف و برگشتپذيري زياد.
3- كامپوزيت (چندسازه): مادهاي كه داراي دست كم دو فاز (ماتريس و تقويت كننده) باشد.
4- الياف: پليمرهايي كه خواص آنها در يك جهت بسيار تقويت شده است.
مهندسي پليمر داراي دو گرايش اصلي صنايع پليمر و تكنولوژي و علوم رنگ است.
گرايش صنايع پليمر
هدف رشته مهندسي صنايع پليمر توليد كليه محصولات پليمري از قبيل لاستيك، پلاستيك، الاستومر، رزين و ساير مواد مورد نياز صنعت است.
پليمرها كاربرد پزشكي نيز دارند. مثلاً دندان مصنوعي و لنزهاي چشمي همه از مواد پليمري ساخته ميشوند. در كل ميتوان گفت كه مهندسي صنايع پليمر شناخت، طراحي، فرمولاسيون،طراحي فرايند ساخت، آناليز و بررسي خواص فيزيكي و مكانيكي سه ماده عمده لاستيك، پلاستيك و كامپوزيت است.
گرايش تكنولوژي و علوم رنگ
امروزه 4 الي 5% از در آمد ناخالص دولتها صرف خوردگي فلزات ميشود. البته در ايران هنوز آماري در اين مورد ارائه نشده است، اما ”كميته تحقيقات رنگ و خوردگي“ كه زير نظر ”شركت ملي پخش فرآوردههاي نفتي ايران“ داير شده است، معتقد است كه از دير باز يكي از معضلات شركت ملي پخش فرآوردههاي نفتي ايران، مشكلات ناشي از خوردگي مخازن و لولهها بوده است. بدون شك پاسخگوي اين مشكل متخصصان رشته تكنولوژي و علوم رنگ هستند زيرا يك بخش مهم از دروس اين رشته در مورد پوششدهي (يكي از راههاي مبارزه با خوردگي) است. در كل دروس گرايش در دورة كارشناسي به دو بخش تقسيم ميشود. يك بخش در مورد سنتز مواد رنگزا است كه كاربرد آن در صنعت نساجي، چاپ و چرمسازي است و بخش دوم پوششدهي است كه روي سطوح فلزي يا غيرفلزي مانند پليمرها، چوب يا بتن استفاده ميگردد.
درسهاي اين رشته در طول تحصيل:
- دروس مشترك در گرايشهاي مختلف مهندسي پليمر: رياضيات عمومي، فيزيك عمومي، شيمي عمومي، برنامهنويسي كامپيوتر، كارگاه عمومي، شيمي آلي، مباني مهندسي برق، موازنه انرژي و مواد، ترموديناميك مهندسي، شيمي پليمريزاسيون، انتقال حرارت، مكانيك سيالات، انتقال جرم، عمليات واحد، كنترل فرآيندها، اقتصاد و طرح مهندسي، نقشهكشي صنعتي، استاتيك و مقاومت مصالح، ترموديناميك مهندسي، مكانيك سيالات، انتقال حرارت، موازنه انرژي و مواد، عمليات واحد، سينتيك و طرح راكتور، كنترل فرايندها، شيمي فيزيك، انتقال جرم، رياضيات مهندسي، روشهاي اندازهگيري كميتهاي مهندسي، شيمي فيزيك پليمرها، شيمي سينتيك پليمريزاسيون، وسائل اندازهگيري مشخصات مولكولي پليمرها، روشهاي اندازهگيري مشخصات پليمرها، مهندسي و كارگاه پلاستيك، رئولوژي پليمرها، اصول مهندسي پليمريزاسيون، خواص فيزيكي و مكانيكي پليمرها، تكنولوژي و خواص فيزيكي الياف، مهندسي و كارگاه الاستومر، تكنولوژي و كارگاه كامپوزيتها، خواص و كاربرد پليمرهاي طبيعي.
- دروس تخصصي گرايش صنايع پليمر : رئولوژي پليمرها، مهندسي الاستومر، مهندسي پلاستيك، تكنولوژي كامپوزيتها، تكنولوژي و خواص فيزيكي الياف. (بسياري از درسهاي اين گرايش همراه با آزمايشگاه است.)
-دروس تخصصي گرايش تكنولوژي و علوم رنگ: مهندسي رزينهاي صنعتي، تكنولوژي توليد رنگ، شيمي و تكنولوژي مواد رنگزا، كنترل رنگ، تكنولوژي جوهرهاي چاپ. (بسياري از درسهاي اين گرايش همراه با آزمايشگاه است.)
تواناييهاي لازم :
واحدهاي كارگاه و آزمايشگاه در هر دو گرايش مهندسي پليمر اهميت بسزايي دارد. به همين دليل دانشجوي اين رشته بايد قوي بوده و تحمل ساعتها كار در آزمايشگاه (و به خصوص بوي بد ناشي از تبخير حلال و سوختن پليمر ) را داشته باشد. دانشجوي گرايش تكنولوژي و علوم رنگ نيز نبايد حساس باشد و بايد بوي مواد شيميايي مختلف را تحمل كند و بيماري كوررنگي نيز نداشته باشد تا هنگام ساخت رنگ دچار مشكل نگردد. در كل يك دانشجوي مهندسي پليمر لازم است شيمي را بداند تا بتواند پليمر را بفهمد. همچنين اين رشته مثل همه رشتههاي مهندسي نياز به رياضيات قوي دارد و بالاخره دانشجوي اين رشته بايد به زبان انگليسي (و در حدودي آلماني) مسلط بوده و طريقه استفاده از رايانه را نيز بداند. زيرا امروزه طراحيهاي صنعتي از حالت هنري( State Of Art) خارج شده و به وسیله ی نرم افزارهای موجود مدل سازی می شود.
موقعيت شغلي در ايران:
امروزه بيش از 50% قطعات خودروها از مواد پليمري ساخته ميشود. در صنايع برق، الكترونيك و مخابرات نيز پليمرهاي مصنوعي به عنوان عايقهاي الكتريكي جايگاه بسيار مهمي دارند. در صنعت پوشاك نيز پليمرها مؤثر هستند. در صنايع حمل و نقل، صنايع نظامي، پزشكي، كشاورزي و بستهبندي كاربرد مواد پليمري بسيار گسترده است. فارغالتحصيلان مهندسي پليمر گرايش تكنولوژي و علوم رنگ نيز ميتوانند در كارخانجات رنگسازي به توليد رنگينههاي مصنوعي بپردازند. از سوي ديگر امروزه صنعت پوششدهي بسيار گسترش يافته است تا جايي كه در كنار هر صنعت مادر حتماً يك صنعت پوششدهي حضوري فعال دارد؛ از دگمههاي يك پيراهن و سگك كفش گرفته تا دستگيره درها، پوششهاي صنعتي مثل ضد خوردگي و پوششهاي تزئيني. در حال حاضر در بسياري از شركتها يك ليسانس شيمي كار يك مهندس پليمر را انجام ميدهد اما هر شركتي كه يك مهندسي پليمر استخدام كرده تازه به كارآيي فارغالتحصيلان اين رشته پي برده است.
دانشگاههاي پذيرنده: صنعتي اميركبير تهران، صنعتی امیرکبیر واحد ماهشهر
در ضمن امکان ادامه ی تحصیل تا مقطع دکترا در داخل کشور فراهم می باشد.
:twisted:[/align:a7b7df747a]