سرشک گوشه گیران را چو دریابند دریابند
رخ مهر از سحرخیزان نگردانند اگر دانند
[font=Times New Roman,serif]سرشک[/font][font=Times New Roman,serif] [/font][font=Book Antiqua,serif]= [/font][font=Times New Roman,serif]اشک[/font]
[font=Book Antiqua,serif] - [/font][font=Times New Roman,serif]گوشه گیران[/font][font=Times New Roman,serif] [/font][font=Book Antiqua,serif]= [/font][font=Times New Roman,serif]استعاره از عاشقان و صاحبدلان[/font]
[font=Book Antiqua,serif] - [/font][font=Times New Roman,serif]مهر[/font][font=Times New Roman,serif] [/font][font=Book Antiqua,serif]= [/font][font=Times New Roman,serif]ایهام دارد هم به معنی خورشید است هم به معنی مهربانی[/font]
[font=Book Antiqua,serif] [/font][font=Times New Roman,serif]معنی بیت[/font] [font=Book Antiqua,serif]: [/font][font=Times New Roman,serif]اگر به مفهوم و ارزش اشک عاشقان صاحبدل پی ببرند اشک آنان را چون دانه های مروارید خواهند دید و چنانکه ارزش سحر خیزی و شب زنده داری ( بی خوابی از روی عشق) درک کنند با عاشقان شب زنده دار نا مهربانی نخواهند کرد یا همانند آفتاب که بیداری عاشقان را تا صبح می بیند و بر آنها می تابد یا زردی و نور خودرا از آنها می گیرد ، آنان نیز روی آفتاب گون خودرا از سحر خیزان بر نمی تابند[/font]
[font=Times New Roman,serif]آرایه ها:[/font]
[font=Times New Roman,serif][FONT=Times New Roman,serif]جناس ناقص: دَريابند، دُر يابند.
جناس ناقص: نگردانند، گردانند
مراعات النظير: سرشك، رخ
ايهام: رخ مهر ( 1- چهره آفتاب . 2- روي خوش «نشان دادن» )[/font][/FONT]
[font=Times New Roman,serif][FONT=Times New Roman,serif]ابیات مشابه:[/font][/FONT]
[font=Times New Roman,serif][FONT=Times New Roman,serif]حافظ دو جای دیگر هم این مناسبت لفظی را به کار برده است:[/font][/FONT]
[font=Times New Roman,serif][FONT=Times New Roman,serif]-دریاست مجلس او دریاب وقت و دریاب/هان ای زیان رسیده وقت تجارت آمد.[/font][/FONT]
[font=Times New Roman,serif][FONT=Times New Roman,serif]-زمان خوشدلی دریاب و دریاب /که دائم در صدف گوهر نباشد[/font][/FONT]
[font=Times New Roman,serif][FONT=Times New Roman,serif]نظامی می گوید:[/font][/FONT]
[font=Times New Roman,serif][FONT=Times New Roman,serif]هرکه این کان گشاد زر یابد/بلکه دریابد آن که دریابد[/font][/FONT]