تمركز حواس و راههاي افزايش آن
[marq=right:ec5afd235c]تمرکزحواس در نگاه اول یک تلاش ذهنی است برای انسجام بخشیدن به فکر هرچه بیشتر به این تلاش ادامه دهید، تمرکز شما بهبود میيابد و هرچه از این تلاش باز بمانید، تمرکز شما کاهش پیدا میکند.[/marq:ec5afd235c]
[align=justify:ec5afd235c]امروزه تمام استعدادهای ذهنی را به تلاش و کوشش فردی وابسته میکنند. حافظه، تمرکز، خلاقیت، توانایی تدبیرو چاره اندیشی و سایر فرایندهای ذهنی هیچ یک به سن، جنس و تحصیلات بستگی ندارند.
اینکه شما دخترید یا پسر، مرد یا زن، سالمند یا جوان و . . . به هیچ عنوان دلیلی برای عدم توانایی شما در پرورش برخی از نیروهای ذهنی نیست.
همان طورکه گفتیم، همهی این ها به تلاش و کوشش فردی شما بستگی دارند. هم اکنون به یک شاخهی گل فکرکنید. مسلماً پس از چند لحظه عوامل حواس پرتی به سراغ شما میآیند که کاملاً طبیعی است.
اما کاری که شما باید انجام دهید این است که خیلی سریع افکار خود را جمع و جور کنید و به فکر اول یعنی شاخهی گل برگردید.
بعد از این تلاش دوباره لحظاتی بیش نمیگذرد که فکرشما منحرف میشود و شما باید مجدداً به شاخهی گل برگردید. :wink:
شاید در یک تمرین پنج دقیقه ای، ده ها یا حتی صدها بار فکرتان منحرف شود. خسته نشوید و فکرخود را به هر سو رها نکنید. به محض این که متوجه شدید که از مسیر قبلی منحرف شدهاید، به موضوع اصلی بازگردید.
ملوین پاورز درکتاب راهنمای تمرکز بهتر به شدت تأکید می کند که استمرار یک ماهه در این تمرین به صورت روزی پنج الی ده دقیقه ، تأثیر فوقالعادهای درتمرکز فکر شما دارد.
برای تمرین زمان مشخصی را انتخاب کنید. هرزمانی که دوست دارید. مثلاً ساعت ده شب.
ازامروزهرشب ساعت ده تا ده و ده دقیقه به مدت یک ماه تمام به یک موضوع ویژه فکر کنید. توجه داشته باشید که دست کم باید چهارالی پنچ شب متوالی به یک تصویر ثابت فکر کنید. تصویری که مورد علاقه ی شما باشد. زمانی تصویر را عوض کنید که احساس کنید این تصویر دیگر در شما انگیزه ایجاد نمیکند و تکراری شده است.
تلاش کنید که فکرتان منحرف نشود. به همان روشی که گفتیم به محض انحراف ذهن از موضوع اصلی، به آن بازگردید. به مرورمیبینید که رفته رفته میزان انحرافهای ذهنی شما کاهش مییابد. به طوری که در روز بیستم حتی کمتر از پنج بار درطول ده دقیقه فکرتان منحرف میشود.
فراموش نکنید که استمرار يک ماهه در این تمرین بسیارحائز اهمیت است. نکته ی دیگر این که حتماً به موضوع مورد علاقه ی خود فکر کنید، به ویژه در روزهای اول تمرین، چرا که هرآنچه مورد علاقه است خود به خود ایجاد تمرکز میکند. بعداً دراین باره بیشتر شرح خواهیم داد.
نگاه کردن به یک جسم
برای شروع تمرین به هیچ عنوان با چشم بسته تمرین نکنید. چون دیدن یک تصویر عینی و ملموس، بسیار سادهتر از تماشای یک تصویر ذهنی است.
مثلاً سیبی را جلوی خود بگذارید وهمان گونه که دقیقاً به آن نگاه میکنید به آن فکر کنید. هر بار که متوجه شدید ذهنتان منحرف شده و به اصطلاح ماتتان برده دوباره توجه خود را به سیب معطوف کنید تا زمانی که ده دقیقه تمام شود.
دیدن یک جسم با چشم بسته
پس ازچند روز دیدن اشیاء با چشم بازو فکرکردن به آن، وقتی که احساس کردید در این کار مهارت یافتید، همان جسم، یا شیئی دیگر را درذهن خود ببینید و به آن فکر کنید.
درجایی آسوده بنشینید. چشمان خود را ببندید و به تصویر ذهنی خود توجه کنید. هربارکه ذهنتان فرار میکند و به تصویرها و افکار دیگر متمایل میشود با تلاشی ساده و آرام به تصویر ذهنی خود برگردید.
نگاه کردن به یک اسم معنی با چشم بسته یا باز
بعد از چند روز مداومت در مرحلهی دوم تمرین، کمی آن را برای خود دشوارتر کنید. اینک به اسامی معنی توجه کنید. به موفقيت، محبت، فداکاری، خشم، شادی، هیجان و . . .
چون اسم های معنی تصویرعینی ندارند، بهترآن است که آن ها را در وجود یک شخص مورد علاقه ببینید. مثلاً شادی وهیجان را درچهرهی دوست صمیمی خود و یا فداکاری و محبت را درچهره ی مادري كه شب هنگام بر بالین کودکی بیمار ایستاده است و از او مراقبت می کند ببینید.
تمرکزپیدا کردن براسامی معنی، قدرت تمرکز فکر شما را بسیار عالی می کند، به شرط آنکه درمراحل 1 و 2 تمرین مهارت کسب کرده باشید.
در روزهای آخر شما می توانید به مفاهیم گسترده تر و عمیق تری که تصاویر دنباله داری را شامل میشوند فکرکنید البته به صورت منظم و منسجم.
مثلاً جنگ، مفهوم گسترده ای است که تصاویر فراوانی را درذهن شما تداعی میکند. این تصاویر را با یک نظم خاص دنبال کنید. مثلاً ابتدا حملهی هواپیماها، بعد بمباران مناطق نظامی، بعد خشم افراد، تشکل نظامی، حمله بردشمن، تیراندازی، جنگ تن به تن وسپس غلبه وفتح و پیروزی.
این تصاویردنباله دار را همیشه با یک نظم ثابت و مشخص درذهن خود بیاورید و دنبال کنید.
چگونه فکرکنیم ؟
شاید شما هم با این مشکل مواجه باشید که نمی دانید چگونه فکر کنید و یا وقتی که به فکر کردن مشغول هستید، مطمئن نیستید که دارید فکرمی کنید یا نه 8O :x
کوین ترودا رییس مؤسسهی حافظهی آمریکا و نویسندهی کتاب تکنیک های تقویت حافظه در کتاب خود مینویسد:
تصاویر، پایه های فکری ما هستند، یعنی همیشه تصاویر افکار را میسازند. تا تصویری نباشد فکری نیست و هروقت تصویر ایجاد شد تفکر صورت میگیرد. پس بهترین راه برای آن که مطمئن شوید درحال فکرکردن هستید این است که ببینید تصویردارید یا نه. اگرتصویر دارید، مسلماً درحال فکر کردن هستید.
راه حل براي كساني كه در تجسم مشكل دارند
درمرحله ی اول تمرین، شما جسمی را با چشم باز میبینید. بنا براین تصویر عینی دارید که به دنبال آن اندیشه خواهد بود.
اما درمرحله ی دوم تمرین، گاهی احساس می کنید که درساختن تصاویرذهنی مشکلات فراوان دارید یا ادعا می کنید که تصویری نمیبینید و فقط احساسی از یک تصویر دارید.
بهترین راه برای ایجاد مهارت در دیدن تصاویرذهنی، توالی انجام مراحل 1 و 2 است یعنی اینکه ابتدا تصویری را با چشم بازببینید و سپس آن را فوراً با چشم بسته ببینید. هروقت تصویرمحو یا کمرنگ شد دوباره چشم را بازکنید و تصویر واقعی را ببینید و پس ازنگاه دقیق، مجدداً چشم خود را ببندید و تصویر ذهنی آن را مشاهده کنید.
این عمل خیلی زود نتیجه می دهد و شما در ساختن تصویر ذهنی مهارت پیدا میکنید.
خوانندگان کتابهای روانشناسی موفقیت، معمولاً خیلی با مشکل دیدن تصویرذهنی مواجه میشوند. وقتی به شخصی گفته می شود که مثلاً " خودت را دریک باغ پرازگل ببین" می گوید: " من قادر نیستم خودم را ببینم" . به همین علت است که خیلی از خوانندگان این کتابها نمیتوانند این تمرین مؤثر را که پایه و اساس تجسم خلاق است انجام دهند. به این افراد توصیه میکنیم که تصویرخود را به دقت درآینه نگاه کنند. سپس با چشم بسته خود را مجسم نمایند و به همان صورت که درمورد اشیاء شرح دادیم، هروقت تصویر کم رنگ یا محو شد دوباره چشمان خود را بازکنند و تصویر واقعی خودشان را ببینند.
بعد ازمدتی به راحتی می توانند خودشان را مجسم کنند و تمرینات این کتابها یا کلاسها را به خوبی انجام دهند.
هنگام مشاهده به چه فكر كنيم؟
درمرحله ی اول تمرین ممکن است با این سؤال مواجه شوید که مثلاً وقتی سیب را میبینیم به چه چیز آن فکر کنیم؟
دانشمندان پاسخ میدهند: به هیچ چیز. فقط تصویر را ببینید، فکرخود به خود ایجاد میشود. رنگ، شکل، لکه های کوچک، اندازه، نوع و . . .
چند روز تمرین کنیم؟
قراربود که تلاشی ذهنی به مدت یک ماه و هرروز ده دقیقه برای انسجام بخشیدن به افکارخود داشته باشید. میتوانید هرهفته از این ماه را به انجام یک مرحله اختصاص دهید. مثلا هفتهی اول: مرحلهی اول، هفتهی دوم : مرحلهی دوم، هفتهی سوم: مرحلهی سوم ( فکر کردن به اسم معنی) و هفتهی چهارم: مرحلهی چهارم ( فکر کردن به مفاهیم گسترده و دنباله دار) .
شما می توانید بیشترتمرین کنید مثلاً ده دقیقه صبح و ده دقیقه شب. اما ما معمولاً تمرینات فراوان را توصیه نمیکنیم تا شما علاقه و استمرار خود را ازدست ندهید و زود خسته نشوید. بهتراست از هر گونه شتاب و فشار زیاد که ناشی از اشتیاق فراوان شما در روزهای اول است، بپرهیزید. استمرار شرط اول موفقیت در این تمرین است و وارد شدن درهرمرحله به شرط موفق شدن درمرحله ی قبل است.[/align:ec5afd235c]
[align=left:ec5afd235c]منبع : مطالعهي موفق با تمركز / نويسنده : م. حورايي[/align:ec5afd235c]